پیوند پاپن - کارشناس ارشد خاکشناسی سازمان آب و برق خوزستان
عبدالامیر معزی - استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

یکی از راههای مدلسازی حرکت آب از سطح خاک به اعماق که از آن به نفوذ تعبیر می شود، کاربرد معادلات نفوذ می باشد تعیین عمق و سرعت نفوذ آب درخاک، یکی از پارامترهای مهم در طراحی، اجرا و ارزیابی پروژه های آبیاری و زه کشی، مطالعات هیدرولوژی، مدیریت منابع آب، حفاظت خاک، طراحی و اجرای فضای سبز و ... می باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از استوانه های دوگانه که یکی از روشهای متداول اندازه گیری نفوذ بوده در خاک دشت شاوور، سه ایستگاه انتخاب شد و در هر ایستگاه داده های مورد نیاز جهت استخراج ضرایب معادلات نفوذ اندازه گیری گردید . سپس با استفاده از نرم افزار SPSS9.0 ضرائب معادلات نفوذ محاسبه شدند. نتایج نشان دادند که علیرغم بالا بودن ضریب تعیین معادلات استخراج شده سه معادله کوستیاکوف - لوییس، کوستیاکوف و فیلیپ نتایج بهتری را ارایه داده اند. در سه ایستگاه مورد مطالعه ضرایب معادله گرین - آمپت، A بیشتر از ده و B بیشتر از یک می باشد. در معادله فیلیپ ضریب S بیش تر از 5/0 و A بیشتر از 001/0 حاصل شده است. همچنین در معادله کوستیاکوف ضرایب n,k تقریبا بیش از 5/0 به دست آمده و نکته قابل توجه در مورد ضریب k معادله کوستیاکوف، نزدیک بودن تقریبی ان به S با ضریب جذبی معادله فیلیپ می باشد. این مطلب نشان گر وابستگی k به خواص فیزیک خاک است.

نفوذ، معادلات نفوذ کوستیاکوف - لوییس، کوستیاکوف و فیلیپ، استوانه های دوگانه