یوسف رشیدی - استادیارپژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی
مهسا تمجیدی - کارشناس مرکزملی هوا و تغییراقلیم سازمان حفاظت محیط زیست

در شرایط حاضر یکی از مهمترین معضلات زیستمحیطی کلانشهرها، آلودگی هوا بوده که عوارض بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی زیادی به ساکنین خود تحمیل مینماید. به منظور حل این معضل زیستمحیطی و مقابله با اثرات آن در اولین قدم، شناخت درست و صحیح ابعاد آن مد نظر میباشد. صنایع به عنوان متمرکزترین منابع انتشار آلودگی، معمولا به عنوان نخستین قدم برای مدیریت در راه کاهش و کنترل آلودگی هوا مورد توجه قرار میگیرند. احتراق انواع سوخت و فرآیندهای مختلف مهمترین طرق راهیابی آلاینده ها به اتمسفر محسوب میشوند.یکی از موارد قانونی مرتبط با آلودگی هوا ، عوارض آلایندگی می باشد که فقط در قانون به آن اشاره شده است اما روش یا دستورالعمل برای آن تعیین نشده است . این تحقیق به منظور ارایه راه حل عملی جهت نحوه تخصیص عوارض آلودگی تعریف و به انجام رسیده است .بمنظور اجرای این تحقیق هر شهر بصورت یک ماتریس که درایه های آنها غلظت متاثرازمنبع است درنظر گرفته شده است . ابعاد ماتریس با توجه به موقعیت و محدوده شهر تعیین می گردد. برای تعیین غلظت هریک از مولفه های ماتریس از روش مدلسازی آلودگی هوا استفاده شده است مدل مورد استفاده دراین تحقیق مدل AERMOD میباشداین مدل توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا تایید شده است در نظر گرفته شده است برای یک حالت مثال و نمونه عملی نیروگاه بعثت به عنوان یکی از منابع انتشار آلاینده ها در نقاط جنوبی تهران درنظر گرفته شده است . این نیروگاه در مجاورت چندین منبع خطی، نقطه ای و سطحی از جمله ترمینال جنوب، ایستگاه راهآهن، پالایشگاه گاز و وسایل نقلیه موتوری قرار گرفته است و به این جهت تعیین سهم انتشار گازهای آلاینده این نیروگاه درفواصل مختلف ازآن به کمک وسایل اندازه گیری، با دقت مناسب امکان پذیر نمیباشد.

مدل سازی، آلودگی هوا، سهم بندی، عوارض آلایندگی