زهرا حجازی زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم تهران
زلیخا شفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تهران
سعید جوی زاده - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تربیت معلم تهران

از شروع تمدن انسانی، خشکسالی تاثیراتی شدید و بعضی اوقات فاجعه امیز برفعالیتهای حیاتی انسان در سراسر جهان داشته است. خشکسالی به خودی خود یک بلا (فاجعه) محسوب نمی شود. بلکه تاثیر آن بر مردم و محیط زیست است که فاجعه آمیز بودن یا نبودن آن را مشخص می کند. خشکسالی در بین خطرات مختلف طبیعی یکی از شدید ترین فجایع است. فقط چند ناحیه انگشت شمار در جهان د رمقطعی خاص از تاریخ ازاین نوع پدیده طبیعی در امان بوده اند. یکی از راههای ارزیابی و پایش خشکسالی براساس شاخصهای است که بتواند براساس آن میزان شدت و تداوم آن را در یک منطقه تعیین نمود. در مقاله حاضر روند خشکسالی در استان فارس با استفاده از شاخص ناهنجاری بارش(RAI) مورد مطالعه قرارگرفته است. ویژگی این روش کمک می کند تا کمی از رخدادهای خشکسالی را در مکان ها و مقیاسهای زمانی متفاوت مقایسه کنیم. به منظور پایش خشکسالی از اطلاعات بارندگی ماهانه ایستگاههای سینوپتیک و اقلیم شناسی استان طی دوره آمالی 2000-1970 استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که فراوانی رخداد دوره های خشکسالی در کلیه ایستگاهها بیشتر از ترسالی است و بررسی مقادیر شاخص ناهنجاری بارش (RAI) در ایستگاههای مورد مطالعه نشان میدهد که این شاخص قابلیت مقایسه اقالیم مختلف را از نظر شدت خشکسالی (به ویژه در ماههای پرباران) دارا می باشد. متفاوت بودن حدوث بیشینه شدت خشکسالی و ترسالی و توالی مقادیر RAI در این ایستگاهها گواه خوبی بر این مدعاست.

خشکسالی، شاخص خشکسالی، شاخص ناهنجاری بارش، بارش، فارس