غلظت گاز ازون در محیط های موزه ای و عوامل موثر بر آن

گاز O3 اثرات اکسیدکنندگی قوی بر روی آثار تاریخی خصوصا با ماهیت مواد آلی دارد که موجب افزایش سرعت خوردگی، رنگ پریدگی و غیره در آنها میشود. به همین دلیل افزایش روز افزون این آلاینده در محیط های داخلی موزه ها نگرانی زیاد حفاظتگران آثار را بهمراه دارد. با توجه به محدودیت های سنجش و پایش این آلاینده در محیطهای داخلی، هدف از انجام این تحقیق پایش گاز O3 در تعدادی از موزه های شهر تهران با استفاده از روشهای ساده، کاربردی و مقرون بصرفه و شناخت منابع و عوامل موثر بر غلظت این گاز در محیطهای موزه ای است.،برای انجام این تحقیق از نوارهای لاتکس که حساسیت زیاد و خاصی نسبت به گاز O3 دارند به عنوان دزیمتر استفاده شد. این دزیمترها قبلا به منظور کالیبره شدن تحت شرایط کهنگی مصنوعی قرار گرفته و تغییرات فیزیکی ساختار آنها بررسی شدند. سپس با استفاده از روش دستگاهی سنسور ازون نتایج بدست آمده از این دزیمترها مورد راستی آزمایی قرار گرفتند.نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که دزیمتر لاتکس در تخمین غلظت گاز ازون در محیطهای داخلی خصوصا موزه ها قابل استفاده و بسیار مفید میباشد. علاوه بر این و صرفه نظر از موقعیت موزه در بافت شهری میزان تبادل هوا نقش مهمی در غلظت گاز ازون در محیطهای داخلی دارد. همچنین استفاده از دستگاه های تصفیه هوا و سیستمهای الکتریکی میتوانند موجب تولید O3 اضافی در محیط موزه شوند. در نهایت غلظت تخمینی O3 در فضاهای باز محیط های داخلی موزه های شهر تهران بیشتر از حد مجاز براورد شد که توجه به شیوه های حفاظت پیشگرانه مثل درزگیری کامل درب و پنجره ها استفاده از فیلترها و جاذبهای آلاینده های گازی و رعایت احتیاط در بکارگیری دستگاه های الکتریکی و تصفیه هوا در محیط موزه و پایش مداوم محیطی توصیه اکید میشود.

Keywords:

O3 , موزه , دزیمتر , آلاینده های گازی , محیط های داخلی