حمید علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق جزا، گروه حقوق، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
ساسان قبادپورقورد - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق جزا، گروه حقوق، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

بیت المال در جهت یاری نمودن عدالت کیفری در حقوق کیفری نوین ایران گسترش چشمگیری داشته است. ازجملهنمونه های نگرش قانونگذار که تامین کنندهای عدالت کیفری است، در مقررات پرداخت دیه از بیت المال در قانون مجازاتاسلامی مصوب 1334 ملموس و آشکار هست. در این مقاله به تبین جلوه هایی از این نگرش مقنن به مانند خطای قاضییا دادرس، فوت محکومبه تعزیر در اثر اجرای مجازات، خطای مامورین انتظامی در حین انجام وظیفه، فرار یا مرگ قاتلعدم وجود عاقله و تمکن مالی، قسامه با وجود لوث، پرداخت فاضل دیه از بیت المال در قصاص نفس، قتل مهاجم دیوانهدر مقام دفاع، عدم شناسایی قاتل، وقوع قتل در ازدحام و دیه تغلیظ یافته پرداخته شده است. نگرش های که می تواند ازیک سوء نشان از افزایش اهمیت عدالت کیفری از سوی قانونگذار تلقی گردد و از سوی دیگر حفظ پایمال نشدن خونمسلمان با توجه بهقاعده فقهی اصل عصمت دم است. و این نوید را در نظام حقوقی ما روزافزون می کند که مقنن درهنگام تدوین سایر مقررات جزایی بهمانند یک روش عام موردپذیرش واقع گردد.

بیت المال، دیه، عدالت کیفری، عدالت ترمیمی، مسیولیت