رامین رازانی - دانشجوی مهندسی حمل و نقل ریلی مقطع کارشناسی ارشد ، دانشکده مهندسی راه آهن، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
مسعود یقینی - دانشیار دانشکده مهندسی راه آهن، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

تعیین تعداد ناوگان، یکی از مسایلی است که در سامانه حمل و نقل ریلی باید به آن توجه گردد. از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر ظرفیت و کارایی سامانه حمل و نقل ریلی، تعداد ناوگان ریلی می باشد. شرکت های حمل نقل ریلی به منظور دستیابی به ظرفیت مورد نیاز برای پاسخگویی به تقاضا در ناوگان ریلی سرمایه گذاری می کنند و به دلیل قیمت بالای آن ناوگان ریلی یکی از منابع بزرگ سرمایه در راه آهن به شمار می رود. هدف از انجام این پژوهش، ارایه یک مدل ریاضی برای مساله تعیین اندازه ناوگان است با این ویژگی که در کنار مشخص نمودن تعداد واگن مورد نیاز بتوان به جای توزیع منفعلانه واگن در سطح شبکه، واگن های مخزندار شبکه را به نحوی بهینه بهره برداری کرد. مدل ارایه شده به صورت چند دوره ای می باشد و در واقع شامل تعیین تعداد بهینه ناوگان و برنامه ریزی برای واگن هایی می باشد که مسیر خود را از ایستگاه مبدا آغاز کرده و پس از رسیدن به ایستگاه مقصد و پاسخگویی به بخشی از تقاضای مشتری آماده می باشند جهت تامین سایر تقاضاهای مشتریان مورد استفاه قرار گیرند. در صورت تاخیر در ارایه سرویس به مشتری، شرکت حمل و نقلی متحمل جریمه می گردد. جهت اعتبارسنجی مدل پیشنهادی از داده های عملکرد 6 ماهه شبکه ریلی کشور در سال 96 استفاده شده است. به استناد نتایج تولید شده مشاهده گردیده است که مدل پیشنهادی با توجه به محدودیت های موجود ضمن کاهش تقاضای برآورده نشده مشتریان، به طرز معناداری بهره وری واگن های مخزندار راه بهبود بخشیده است.

حمل و نقل ریلی، واگن های مخزن دار، تعداد بهینه ناوگان، توزیع واگن، مدل سازی، بهره وری