مریم سرمست - دکترای حقوق عمومی، رییس اداره حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمان
حسین حسین رضایی ماهانی - کارشناس ارشد فقه و حقوق و کارشناس حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمان

امروزه دوران ترس از طبیعت سپری شده و بشر بر طبیعت مسلط شده؛ تا جایی که این تسلط از مرحله بهره برداری برای نیازهای اساسی گذشته و در قالب نوعی خشونت بی صدا به استفاده بی رویه از مواهب طبیعی منجر گشته و همین وضعیت اندیشمندان را برانگیخته؛ تا برای برداشت معقول از طبیعت و کنترل این خشونت آرام اما خطرناک چاره اندیشی کنند. یکی از جدی ترین جنبه های خشونت در پهنه طبیعت بی توجهی به حقوق حیوانات وحشی و شکار غیرمجاز پرندگان و چهارپایان از هر گونه و طبقه برای مصارف خوردنی، تزییینی، پوشاکی و غیره می باشد. واقعیت این است که نابرابری نگران کننده ای بین افزایش تمایلات انسانی و تجهیزات مدرن در شکار غیرمجاز از یک طرف و کاهش تعداد گونه ها و مناطق امن از طرف دیگر وجود دارد به طوری که بسیاری از گونه های جانوری مانند ببر مازندران و شیر ایرانی در اثر این وضعیت به طور کامل منقرض شده اند. شمار زیادی نیز از قبیل تمساح، گورخر و جبیر در معرض خطر انقراض قرار دارند. تعداد جمعیتی سایر دسته ها و گله های پرنده و چهارپا نیز به هیچ عنوان مطلوب نمی باشد. این تهاجم بی پروا نسبت به حیات وحش در حال حاضر مورد بررسی رشته های مختلف علمی اعم از حقوقی، جنایی، محیط زیستی، روان – شناختی و غیره قرار گرفته و هر کدام از منظر و دیدگاه علمی خود به دنبال چرایی خشونت علیه حیوانات و راهکارهای مناسب هستند زیرا هیچ تردیدی نیست که حیوان آزاری به هر شکل و قتل عام جانوران وحشی از هر گونه، یک پدیده مذموم و مورد نکوهش انسانهای سلیم و عاقل می باشد. البته وضعیتی که از نظر کاهش آماری، افزایش سلاح گرم و حفاظت نامناسب در مورد حیوانات وجود دارد در اثر فقدان قوانین و یا وضع قوانین ناکارآمد و غیر کارشناسی بوده است. وفور قاچاق و تجارت غیرقانونی اجزاء حیوانات وحشی و استفاده تزیینی از پوست و کله جانوران در منازل و سایر مصارف غیرمجاز، ناشی از این است که قوانین بازدارندگی کافی ندارند. بنابراین بسیار لازم است تا قوانین موجود به ویژه قوانین خاص محیط زیستی مورد مطالعه و عنداللزوم بازنگری قرار گیرند تا حیوان آزاری از هر نوع و شکل آن جرم انگاری شده و مجازاتهای متناسب پیش بینی و اجراء شوند.

خشونت، پیشگیری، حیوانات