مسعود همت - رییس و استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهررضا و وکیل پایه یک دادگستری
حمیدرضا حیدرپور - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی و مدرس دانشگاه
ژیلا بزی تنها - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی و مدرس دانشگاه.

خشونت علیه کودکان خیابانی یکی از پدیده های ناگواری است که امروزه در جامعه ایران، گاه به وفور با آن روبرو هستیم. این پدیده، مانند هر پدیده اجتماعی دیگر، عوامل بروز و زمینه های ظهور زیادی دارد لیکن به نظر می رسد نحوه عملکرد دولت و نهادهای رسمی و حاکمیتی، مهم ترین نقش و تاثیر را در بروز و وقوع آن داشته باشد به نحوی که می توان دولت را مهم ترین مقصر رخداد این پدیده دانست. در این زمینه، عدم ایجاد یا تقویت زیرساخت های اساسی و بنیادین برای زیست سالم و به دور از عوامل و زمینه های بزهدیدگی برای کودکان خیابانی از سوی دولت را می توانیم مهم ترین دلیل وقوع پدیده خشونت علیه کودکان خیابانی در کشورمان بدانیم. اما علاوه بر عوامل بروز و زمینه های ظهور خشونت علیه کودکان خیابانی، اقداماتی که می بایست صورت می گرفته تا این پدیده به حداقل ممکن و یا در بهترین وضعیت به صفر برسد نیز شایسته بررسی هستند. در این زمینه، اینکه دولت ها، آیا اساسا از حیث بین المللی به منظور پیشگیری از وقوع پدیده کودکان خیابانی و به ویژه ظهور خشونت علیه آن ها عهده دار تکلیف یا تعهدی هست یا خیر، مساله ای اساسی و محوری است که باید مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد. در پاسخ به این سوال باید گفت دولت های عضو یا ملحق به اسناد بین المللی مربوط به کودکان و نوجوانان، عهده دار تکالیف و تعهداتی مهم و در راس آن ها توانمندسازی کودکان خیابانی و افزایش مهارت ها و توانایی های آن ها در مدیریت بحران پیش آمده است. در این زمینه، البته برخی دیگر از تعهدات نیز بر دوش دولت ها سنگینی می کند ازجمله تقویت بنیان های نهاد خانواده و افزایش مهارت های فرزندپروری، تقویت نهادهای مددکاری اجتماعی و حمایت های مدنی، ایجاد زمینه دسترسی آسان و سریع به سطوح مختلف آموزشی و پژوهشی برای کودکان و نوجوانان و....

کودکان خیابانی، تحلیل بزه دیده شناختی، تعهدات بین المللی دولت ها، خشونت علیه کودکان خیابانی، پیشگیری