بررسی اثر نوع اتصال دهنده ی بتاسیکلودکسترین به پارچه پنبه ای بر راندمان بارگذاری و رهایش مولکول مهمان

بتاسیکلودکسترینها (β-CDs) الیگوساکاریدهای حلقوی هستند که از تجزیه آنزیمی نشاسته تولید میشوند. مهمترین ویژگی سیکلودکسترینها قابلیت کپسوله کردن مولکولی است، بنابراین میتوان انتظار داشت که در صورت اتصال دایم این ترکیبها و یا مشتق آنها روی منسوجات، امکان حبس مولکولها روی سطح کالا فراهم شده و در نتیجه امکان استفاده از این پارچه ها برای اهداف خاص مانند به کارگیری در مصارف پزشکی فراهم شود. از آنجایی که اتصال مستقیم مولکولهای بتاسیکلودکسترین به کالاهای نساجی امکان پذیر نمی-باشد، پایدارسازی دایم این ترکیبات بر روی الیاف یکی از مهمترین موضوعات در اصلاح شیمیایی کالای نساجی میباشد. در این تحقیق برای اتصال بتاسیکلودکسترین به پنبه از پلیکربوکسیلیک اسیدها (اکریلیک اسید، سیتریک اسید و (BTCA استفاده شده است. شرایط بهینه از نظر راندمان بالای اتصال بتاسیکلودکسترین به پنبه توسط مواد اتصال دهنده با استفاده از طراحی آزمایش به روش رویه ی پاسخ (RSM) مدلسازی شد. با کمک این مواد اتصالدهنده، امکان ایجاد پیوند استری پایدار بین بتاسیکلودکسترین و سلولز پنبه فراهم شده است. حضور بتاسیکلودکسترین بر روی سطح بر مبنای کاهش جذب محلول فنل فتالیین اندازه گیری شد. جهت تعیین اثر نوع اتصالدهنده بر میزان دسترسی به حفره و قابلیت تشکیل کمپلکس، بارگذاری بنزالکونیومکلراید (BZCl) و سیکلوهگزان به عنوان مولکولهای مهمان بر روی نمونه ها انجام شد و میزان رهایش آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بالاترین راندمان اتصال بتاسیکلودکسترین به پنبه را سیتریک اسید و بالاترین راندمان دسترسی به حفره ی بتاسیکلودکسترین برای مولکول مهمان را ترکیب هر سه اتصالدهنده فراهم میکند.

Keywords:

بتاسیکلودکسترین , پنبه , کپسوله کردن مولکولی , مولکول مهمان , بارگذاری و آزاد سازی