عزیز سواری - دانشجوی دکترای دانشگاه شهید چمران، گروه علوم تربیتی
سید جلال هاشمی - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز، عضو هیات علمی گروه علوم تربیتی

صیرورت یا شدن یکی از اصیل ترین و قدیمی ترین مسایل فلسفی از آغاز تفکر فلسفی بشر بوده و تاکنون رنگ کهنگی بر آن ننشسته است. بر اساس نظریه صیرورت، نهاد جهان ناآرام، متحرک و پویاست. جهان هستی هر لحظه در حال خلق شدن، نو شدن و تکوین است. بدون تردید پذیرش وجود صیرورت و شدن، دلالت های بسیاری برای آموزش و پرورش خواهد داشت؛ زیرا اگر انسان همانند هر پدیده ای در عالم، بی وقفه در صیرورت باشد، نوع تربیت وی است که مسیر حرکت و چگونگی صیرورت او را مشخص می کند. در این پژوهش ضمن تحلیل مفهوم صیرورت و بررسی انواع آن از دیدگاه اسلام، دلالت های صیرورت نیک برای تعلیم و تربیت استنتاج شده اند. یک دلالت مهم، شناخت هدفی غایی و در عین حال متعالی برای تربیت است که زیر عنوان قرب الهی ارایه شده است. از جهت دیگر پویایی، حرکت و تداوم هستی، بستر و زمینه آموزش و یادگیری مداوم را برای انسان را فراهم و ضروری می سازد؛ در نتیجه فرایند تربیت و یادگیری فقط محدود به دوران آموزش رسمی نمی شود، و کل زندگی یک فرد را در بر می گیرد.

صیرورت نیک، آموزش و یادگیری مداوم، منظومه فکری اسلام، قرب الهی