اثربخشی آموزش توانایی خودمهارگری بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان با رفتارهای پرخاشگرانه

یکی از دلایل شایع پرخاشگری، شکست در خود مهارگری است، با این حال تحقیقات نشان می دهند که تمرین خودمهارگری پس از مدتی می تواند خودمهارگری بعدی را بهبود بخشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر برنامه آموزش توانایی خودمهارگری بر گاهش پرخاشگری دانش آموزان با رفتارهای پرخاشگرانه دوره راهنمایی تحصیلی بود. روش پژوهش از نوع آژمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم در نیمسال اول سال تحصیلی 97-1396 شهر رشت بود، که از بین آن ها 250 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و پس از اجرای اولیه پرسشنامه پرخاشگری بر روی آن ها 24 نفر که دارای پرخاشگری معنادار بودند، انتخاب و در دو گروه 12 نفره آزمایش و کنترل به شیوه تصادفی جایدهی شدند. سپس برای گروه آزمایش، 12 جلسه 1 ساعتی به مدت 2 ماه، برنامه توانایی خودمهارگری، آموزش داده شد در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند، و در پایان هر دو گروه مورد پس آزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) بود و داده ها از طریق تحلیل کوواریانس تک متغیری (آنکووا) و چند متغیری (مانکووا) تحلیل شد. نتایج نشان داد، آموزش توانایی خودمهارگری به طور معنی داری موجب کاهش پرخاشگری در دانش آموزان می گردد. همچنین، دانش آموزان گروه آزمایش در تمامی چهار خرده مقیاس پرسشنامه چرخاشگری ( پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری کلامی، خشم، و خصومت) نسبت به پیش آزمون در پس آزمون نمره های پایین تری به دست آوردند؛ به این معنی که نمره پرخاشگری آن ها، کاهش قابل ملاحظه ای یافت. بنابراین می توان نتیجه گرفت که از برنامه های آموزش توانایی خودمهارگری می توان به عنوان یکی از روش های درمان پرخاشگری در کودکان استفاده کرد.

Keywords:

توانایی خودمهارگری , پرخاشگری , دانش آموزان