طاهره نعمتیان منعمی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

اگر هدایت بندگان توسط پیامبران، به دلیل حکمت و لطف خداوند بر بندگان، امری قطعی و مسلم است، ضرورت عصمت انبیا و ایمه علیهم السلام نیز در امر نبوت و امامت خلق روشن است. لذا عصمت به دنبال نبوت و امامت، یکی از بحث های مهم اعتقادی و کلامی است که نه تنها شیعه و سنی بلکه پیروان ادیان دیگر هم به آن لااقل در برخی زمینه ها معتقدند. آنچه در این تحقیق موردنظر قرار گرفته است مفاهیمی است که در لابه لای آیات قرآن، بر عصمت دلالت می کنند. مفاهیمی همچون مخلصین، صدیقین، ولی، تطهیر، امام، شاکر، اسوه، قلب سلیم، امانت و هدایت از مفاهیمی هستند که بر مفهوم عصمت دلالت مستقیم دارند. این مفاهیم هرکدام با براهین و دلایل منطقی اثبات می کنند که انبیا و ایمه علیهم السلام از هرگونه معصیت و خطایی در حوزه دریافت وحی و تبلیغ آن و نیز زندگی اجتماعی و فردیشان مصون بوده اند. علاوه بر این، مفاهیمی همچون رجس، ظلم، سهو و نسیان و عصیان که از مفاهیم متضاد با عصمت هستند، می توانند ما را در مطالعه عصمت در قرآن یاری کنند.

قرآن کریم، مفاهیم دلالت گر عصمت، صدق، تطهیر، ظلم، رجس