مهروش کاظمی - دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر ، شبستر، ایران
زهرا شفق نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسکو ، اسکو، ایران

بافت قدیمی و فرسوده شهر جز آثاری است که نوع فرهنگ، معماری و اقتصاد حاکم بر سازمان شهری در دوران مختلف را به نمایش می گذارد. امروزه کشور ایران با درصد قابل توجهی از بافتهای فرسوده و قدیمی شهری مواجه می باشد که بر اساس برآورد وزارت مسکن و شهر سازی در کشور بیش از شصت هزار هکتار بافت فرسوده شهری وجود دارد که به دلیل کمبود اعتبارات و عدم شناخت کامل از چگونگی و ویژگیهای این مناطق دولت را در امر برنامه ریزی برای خروج از بحران بافتهای فرسوده با مشکل مواجه کرده است. اصلی ترین هدف و راهکار اساسی در محدوده بافت فرسوده شهری اقدامات مشارکتی برای بهسازی و نوسازی بافت تاریخی و طراحی آنها و بازگردانذن این مجموعه به چرخه زندگی می باشد. برای جلوگیری از کاهش اهمیت بافتهای قدیمی شهری اجراء برنامه های ساماندهی و بهسازی شهری امری ضروری بشمار میرود و از این رو می توان در امور احیاء بافتهای تاریخی شهری و طراحی در محورهای تاریخی را با روند جذب توریسم، اجرا و موفقیت در این امر را تضمین کرد. این رویکرد می تواند در جذب و فعال سازی گردشگری محله تاریخی چون شتربان بسیار موثر واقع گردد. محله شتربان یکی از محله های قدیمی تبریز است که با جای دادن خانه های تاریخی در دل خوا و همجواری با مقبره امامزاده سید ابراهیم، میدان و مسجد صاحب الامر و مسجد حسن پادشاه و ... بعنوان یکی از محورهای مهم تاریخی-گردشگری کلانشهر تبریز مطرح باشد. مسلما برنامه ریزی برای تامین نیاز استفاده کنندگان از این فضاهای شهری از اهمیت فراوانی در مدیریت کلانشهری برخوردار است. هدف از ارایه این مقاله، بررسی توانهای گردشگری محلات تاریخی و ارایه راهکارهایی در جهت نوسازی بافتهای تاریخی-فرهنگی از طریق توسعه گردشگری می باشد.

بافت تاریخی، نوسازی، بهسازی، گردشگری، رویکرد تاریخی، محله شتربان، تبریز