نقش توزیع کاربری مسکونی در ارتقای تاب آوری در برابر زلزله (نمونه موردی منطقه 11 تهران)

زلزله یکی از مهم ترین بلایای طبیعی است که شهرها و سکونت گاه های انسانی را تهدید می کند و سوابق آن نشانگر آن است که با برنامه ریزی و مدیریت مناسب می توان تا حدود زیادی میزان آسیب پذیری بافت ها را در برابر زلزله کاهش داد. رویکرد تاب آوری، در برابر زلزله به عنوان رویکردی نوین بر کاهش آسیب پذیری بافت ها از زلزله و ایجاد زمینه های لازم برای بازیابی شهرها پس از زلزله مطرح گشته است. هدف این پژوهش ارتقای تاب آوری بافت منطقه 11 شهر تهران در برابر زلزله با استفاده از برنامه ریزی توزیع کاربری مسکونی است و برای دست یابی به آن، از سیستم اطلاعات مکانی (GIS) و فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. نتایج بدست آمده از پژوهش نشانگر آن است که ناحیه های جنوبی منطقه 11 به علت بافت ریزدانه، شبکه معابر کم عرض، محصوریت معابر، اسکلت نامناسب بناها، کمبود فضاهای سبز و کاربری های امدادی در برابر زلزله تاب آوری نامناسبی را دارا می باشد و نکته حایز اهمیت آن است که کاربری های حساسی نظیر مسکونی و درمانی در برابر زلزله به شدت آسیب پذیر هستند. همچنین آزمون فرضیه ها نشانگر آن است که در صورت برنامه ریزی مناسب کاربری زمین شامل ارتقای فضای سبز، استحکام ساختمان ها، مکان یابی مناسب کاربری حساس از جمله مسکونی و درمانی می توان تا حدود زیادی تاب آوری بافت را در برابر زلزله بهبود بخشید.

Keywords:

کاربری , کاربری مسکونی , تاب آوری , سطح اشغال , سرانه , تراکم