شفیعه قدرتی - عضو هیات علمی دانشگاه حکیم سبزواری
لیلا زارعی وند - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهشگری اجتماعی، دانشگاه حکیم سبزواری

بی تفاوتی اجتماعی که یکی از تبعات جوامع درحال گذار است به وضعیتی اشاره دارد که طی آن، افراد به واسطه عدم اتصال ذهنی و عینی با جامعه، با بی علاقگی و بی اعتنایی به واقعیت های پیرامون، از انجام مشارکت اجتماعی-سیاسی، مسیولیت های اجتماعی، فعالیت های دگرخواهانه و درگیری فعال و مدنی در مسایل اجتماعی پرهیز می کنند. در پژوهش حاضر که به روش فراتحلیل انجام یافته است 23 پژوهش علمی در مورد بی تفاوتی اجتماعی مورد تحلیل واقع شد. مطالعات مورد تحلیل، مربوط به سال های 1380 تا 1395 است که این داده ها از پایگاه های اطلاعاتی ایران داک، کتابخانه ملی، سایت نورمگز، مگ ایران و سیویلیکا استخراج شده است. با استخراج سوال، هدف، روش و نتایج پایان نامه ها و مقالات، این داده ها تحلیل شد. نتایج عبارتند از اینکه 60/8 درصد پژوهش های مورد تحلیل در سال های 1393 و 1394 انجام یافته اند. 82/6 درصد پژوهش ها به روش کمی صورت گرفته است و 91/3 درصد پژوهش ها از نوع مطالعات موردی و عملی بوده اند. هدف 60/8 درصد پژوهش ها بررسی میزان بی تفاوتی اجتماعی و عوامل موثر بر آن بود. 52 درصد آنها مسیله بی تفاوتی اجتماعی را روی شهروندان و 42/8 درصد روی دانشجویان کار کرده اند. پژوهش های تحلیل شده، 30 متغیر مستقل را بررسی کرده اند که از این میان متغیر مستقل بیگانگی اجتماعی بیشترین فراوانی را دارد و بعد از آن متغیرهای فردگرایی، رضایت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اثر بخشی اجتماعی و احساس محرومیت نسبی بیشترین فراوانی را در بین سایر متغیرهای مستقل دارند.

بی تفاوتی اجتماعی، فراتحلیل، مشارکت اجتماعی