زهرا حسینی - دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی ایران، مدرس دانشگاه

مادیان هزار دادستان یکی از معتبرترین متون حقوقی دوره ساسانیان است و اطلاعات مهم و بینظیری از جامعه مدنی ساسانیان ارایه میدهد. از موضوعات مطرح در مادیان امرار معاش خانواده، بردهداری، شراکت و ضمانت، بخشش(=هبه)، وقف، رهن =)گروگانی)، سالاری زن، ازدواج، طلاق و... است. بررسی احکام رهن =)گروگانی) در کتاب حقوقی مادیان با روش تحلیلی- تاریخی، هدف اصلی این گفتار بوده است؛ پرسش مقاله این است: چه احکامی برای رهن در مادیان موجود است آیا قوانین رهن رضایت و منافع طرفین معامله را تامین میکرده است در این بررسی مشخص شد که، احکام نسبتا کاملی از موضوع حقوقی رهن، در مادیان وجود دارد. مانند: تنظیم سند، تعیین مدت رهن، تضمین حفظ و نگهداری و امنیت وثیقه، توجه به تناسب ارزش وثیقه با مبلغ وام، ممنوعیت فروش وثیقه درمدت رهن برای طرفین، ممنوعیت هرگونه اقدام یک طرفه و لزوم رعایت تعهدات رهن، وضعیت مالیات زمین در هنگام رهن، رهن درختان (میوه دار و بی میوه)رهن، برده و بسیاری از احکام دیگر. قانونگذاران به حقوق گرودهنده و گروگیرنده توجه کامل و مبسوطی داشته اند، تا آنجا که این موضوع حقوقی برای طرفین معامله سودآور بوده باشد.

ساسانیان، فارسی میانه، مادیان هزار دادستان، نوشته حقوقی، رهن =)گروگانی)