پرستو سنجی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان،
زهرا فرید - استار یار و عضو هییت علمی گروه عربی دانشگاه الزهرا (س)

انسجام (الاتساق) به عنوان یکی از نظریه های جدید معاصرکه اولین بار از سوی مایکل هالیدی و رقیه حسن مطرح شد، مفهمومی است که تقریبا همه شاخصه های آن کم و بیش در همه زبانها یافت میشود و بر یک اصل مشترک که پیوستگی معنایی است دلالت میکند؛ و وجود آن مسالهای مهم در کلیه متون به شمار میرود؛ لذا اگر در متنی وجود نداشته باشد سبب ابهام و درآمیختگی آن شده و متن غیر قابل فهم به نظر میرسد. در تحقیق پیش رو این نظریه مهم در حوزه ادبیات تطبیقی و بر اساس مکتب امریکایی که باز گو کننده میزان شباهت ها و تفاوت هاست دردو مجموعه شعری تولدی دیگر از مجموعه آثار شاعربنام ومعاصر ایرانی، فروغ فرخزاد و عاشقه یف حربه از آثار شاعر مشهور و معاصر جهان عرب، غاده السمان پرداخته شد و پس از بررسی عوامل سه گانه آن در سه سطح انسجام واژگانی ، انسجام دستوری ، انسجام پیوندی ، نتایجی از این قبیل به دست آمد: انسجام واژگانی به عنوان عاملی قوی در اشعار دو شاعر بیشتر از دو عامل دیگر نقش آفرینی میکند؛ و عنصر حذف از زیر مجموعه انسجام دستوری به میزان بیشتری در اشعار فروغ دیده میشود؛ انسجام پیوندی نیز به طور قابل توجهی بیشترین کارکرد را در اشعار غاده السمان به خود اختصاص داده است.

انسجام، واژگانی، دستوری، پیوندی، فروغ فرخزاد و غاده السمان