بررسی ریخت شناسانه افسانه های آجیل مشکل گشا و آب حیات و بختک درفرهنگ افسانه های مردم ایران

افسانه، شکل ساده شده اساطیر است که کشمکش های درونی آدمی را شخصیت و تجسم میبخشد. افسانه ها آمیخته با زندگی روزمره ی مردم و در بر دارنده ی آرزوهای خیالی مرتبط با وضع موجود هستند. شناخت آنها، به نوعی بخشی از ذهنیت انسان ایرانی را در بسترتاریخ روشن میسازد. افسانه ها و قصه های عامیانه هرچند در کاربرد ساده و روزمره شان، جهت سرگرمی و گاه خوابانیدن کودکان نقل میشوند اما نباید فراموش کنیم که لایه های درهم تنیده ی اندیشه ها، خرافه ها و باورها، آیینها، ترس ها و پرسشها در طی قرون متمادی آنها را پی ریزی کرده اند. ریخت شناسی دانشی است در حوزهی مطالعات ادبی که نخستین بار مردم شناس روسی ولادیمیر پراپ آن را در زمینه ی مطالعه ی قصه ها مطرح نمود. ریخت شناسی عبارت است از تحقیق در ساختارهای آثار ادبی و شناسایی اشکال و گونه های آنها. افسانه ی آجیل مشکل گشا از افسانه های دینی و آب حیات و بختک از افسانه های فلسفی موجود در مجموعه ی فرهنگ افسانه های مردم ایران تالیف آقایان درویشیان و خندان هستند که در این پژوهش از لحاظ محتوایی و ریخت شناسی کتاب قصه های جادویی پگاه خدیش بررسی میشوند.

Keywords:

ادبیات شفاهی , افسانه , قصه های عامیانه , ریخت شناسی , پراپ