رناعلی مجیدصالح الزریجاوی - استادیار دانشگاه بغداد / دانشکده زبان
م.نازک قاسم محمد - دانشیار دانشگاه بغداد/ دانشکده زبان

بیدل دهلوى دانشمندترین شاعر فارسى زبان عصر خویش است وشعرش نیز اندیشمندانه ترین شعرى است که در قلمرو زبان فارسى در فاصلهء زمانى حافظ واقبال لاهورى سروده شده است. او از جمله ى شعراى توانمند و بنام سبک هندى نظیر: کلیم وصایب تبریزى، درست است که در تاریخ ادبیات فارسى وحتى سبک شناسى شعر فارسى، بیدل را از شاعران دورهء سبک هندى به شمار مى آوریم و از این رو، این انتساب ونامیدن مشکلى ندارد، امایک جا قرار دادن او با صایب و کلیم، از دقت این تقسیم بندى مى کاهد، مگر این که با تعبیرات)سبک اصفهانى( و)سبک هندى( شیوهء شاعرى آنها را از یکدیگر فرق گذاریم. این شیوهء خاص شاعرى که با هدف)گریز از ابتذال دورهء تیمورى( و با استعارات رنگین، با موجى از ابهام شکل گرفت. شعر بیدل دهلوى در پهنهء ادبیات فارسى درى در صورت و سیرت کم نظیر است وحتى از جهاتى بى نظیر. ولى این شعر، با همه قدرت و قابلیت، با داوریهایى گوناگون وگاه متضاد رو به رو بوده است. اشعار بیدل دهلوى با صفت غرابت توصیف مى شود. وعصاره ى شرع ونماد شعر صوفیانه است وچون زبان این نوع شعر از گزاره هاى رایج روزمره است، زبان رمز برگزیده ودیوان شعر او مشحون از استعارات رمز گونه و بارقه هاى فلسفى است. در این تحقیق ما در بلاغت و زیبایى شناسى شعر بیدل دهلوى پرداخته ایم

بیدل دهلوى، سبک هندى، بلاغت، زیبایى شناسى