محمدحسن محروم - دانشگاه جامع امام حسین(ع)، دانشکده علوم پایه، مرکز شیمی
بهزاد کرابی
حسین فخراییان
اسماعیل چهاردولی

امروزه بخشی از فعالیت های پژوهشگران شیمی، در راستای بهینه سازی مقیاس پذیر واکنش های موجود در حوزه سنتز می باشد. هدف این قبیل تحقیقات، افزایش راندمان محصول، کاهش تعداد مراحل واکنش، کاهش زمان واکنش و تسهیل سازی فرایند خالص سازی میباشد .فنتانیل به عنوان عامل بیهوشی در شمار داروهای متصل به پذیرنده ʽ که از قوی ترین و سریع ترین آگونیست ها می باشد بشمار می آید. قدرت فوق العاده و چندین برابر این دارو نسبت به مورفین موجب شده در غلظت های گوناگون از مصرف، به عنوان بی حس کنندگی تا ناتوان کنندگی استفاده شود، بطوری که استفاده بدون ملاحظه با دوز بالای این دارو موجب مرگ مصرف کننده خواهد شد .وجود دو حد واسط مهم( N-فنتیل -4-پیپریدون)1 و (1-فنتیل-N-فنیل پیپریدین- 4-آمین) 2 در مسیر سنتز این دارو وجود دارد. با تحقیق و بررسی منابع تهیه داروی فنتانیل تغییراتی در فرایند سنتزی اعمال شد که نهایتا ، منجر به اصلاح فرایند سنتزی دو حد واسط فوق گشت، و در حقیقت با استفاده از موادی ارزان قیمت و کاهش مراحل سنتز شیوه ای مقیاس پذیر برای سنتز این دارو تهیه شد.

فنتانیل، آگونیست، NPP, ANPP