سیدفاضل فاضلی کاخکی - استادیارآموزشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی،
جلال کلاهدوزشاهرودی - مربی آموزشی و مدرس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی،
هماالسادات فاضلی کاخکی - دانشجوی کارشناسی گیاهپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد
مرتضی امامی - مربی آموزشی و مدرس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع ،طبیعی خراسان رضوی،

برای مدیریت پایدار در اکوسیستم های زراعی نیاز است تا سیر انرژی در آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و سپس با متعادل کردن میزان انرژی ورودی و خروجی و نیز منابع تامین انرزی سبب بهبود شاخص کارایی انرزی به همراه حفظ پتانسیل تولید گردد. به این منظور مطالعه ای به صورت بازنگری در خصوص وضعیت سیر انرژی در دو آگرواکوسیستم پیشرفته و در حال توسعه انجام شد نتایج نشان داد که در هر دو نوع اکوسیستم در تولید محصول گندم بیشترین سهم در انرژی ورودی مربوط به کودهای شیمیایی است. به طوری که درصد استفاده در ایران حدود 44 درصد و در کشور توسعه یافته مانند آلمان حدود 60 درصد است. پس از آن سوخت قرار دارد که انرژی وارد شده به مزرعه در واحد سطح در ایران حدود 6430 مگاژول در هکتار که معادل 20 درصد کل انرژی ورودی است. در صورتی که در کشورهای توسعه یافته این مقدار به طور متوسط حدود 31 درصد می باشد. میران کارایی انرزی (EUE) در آلمان برای تولید یک کیلوگرم گندم به طور متوسط حدود 1/7 مگاژول انرژی حاصل از تمامی عوامل تولید لازم است. در صورتی که این محاسبات در ایران در منطقه مورد بررسی 1/95 مگاژول به ازای هر کیلوگرم گندم تولیدی است. سهم انرژی انسانی نسبت به کل انرزی ورودی به مزرعه تولید گندم حدود 0/012 بوده که کمتر از 1 درصد انرژی ورودی را شامل می شود. بنابراین ارزیابی انرژی در یک سیستم کشاورزی ابزار مفیدی در جهت بهبود کارایی عملکرد تولید معرفی می گردد.

سیر انرژی، کارایی انرژی، کود شیمیایی