رهام رحمانی - دانشجوی دکترا دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز
جواد ترکمانی - استاد بخش اقتصاد کشاورزی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شیراز

در این مطالعه وضعیت تولید گوشت مرغ و گاو در استان فارس با توجه به مخاطرات همزمان ناشی از قیمت و تولید این محصولات بر اساس روش موآویا القالیس بررسی و تحلیل شد. در این روش نیازی به شناسایی ویژگیهای تابع تولید و برآورد آن نیست و برای تحمین توابع مطلوبیت مستقیم و غیر مستقیم قابل استفاده است. معادلات تخمینی برای دو فرم معمول ریسک تولید (جمع پذیر و ضرب پذیر) استخراج و نتایج مقایسه شد. داده های مورد نیاز شامل داده های سری زمانی ماهیانه ی تولید و قیمت گوشت مرغ و گاو و همین طور قیمت نهاده های اساسی برای تولید این محصولات برای سال های 1380 تا 1385 می باشد. نتایج مطالعه نشان داد که با افزایش ریسکهای قیمت و تولید، مقدار تولید گوشت مرغ در دوره ی مورد بررسی براساس هر دو الگوی ریسک جمع پذیر و ضرب پذیر کاهش یافته است. در حالی که با افزایش ریسک قیمت و تولید، مقدار تولید گوشت گاو براساس الگوی ضرب پذیر در تمام دوره کاهش ولی براساس الگوی جمع پذیر در برخی ماه ها کاهش و در برخی ماه ها افزایش یافته است. برای گوشت مرغ، بر اساس هر دو الگو با افزایش قیمت، تولید کاهش یافته است. در واقع افزایش در ریسک قیمت و تولید، باعث شده که افزایش قیمت در مواردی نه تنها انگیزه برای افزایش تولید بیشتر را فراهم نکند، بلکه کاهش تولید را هم سبب شود. برای گوشت گاو، بر اساس هر دو الگو با افزایش قیمت، تولید افزایش یافته و این مطلب سازگار با تیوری است. به منظور کاهش نبود حتمیت قیمت و تولید، فراهم کردن بستر لازم برای تهیه ی قراردادهای قیمت گذاری فروش گوشت مرغ و گاو و خرید نهاده های اساسی برای تولید این محصولات قبل از تولید و هنگام تصمیم گیری برای تولید از طریق شرکتهای بیمه گر توصیه می شود. همچنین آموزش اعضای تعاونی های مرغداری و گاوداری می تواند برای فعالیت در زمینه ی بازاریابی این محصول و تنظیم بازار مفید باشد. از طرف دیگر دولت باید از واردات برنامه ریزی نشده که باعث افزایش ریسک برای تولید کنندگان می شود، خودداری کند.

عدم (نبود) اطمینان، قیمت، تولید، الگوی جمع پذیر و ضرب پذیر، مطلوبیت، گوشت، مرغ، گاو