حمید امیرنژاد - دانشیاردانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمد زرگرطالبی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدعلی روشن فر - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

در ده ههای اخیر، همگام با افزایش اهمیت چالشهای محیط زیستی، همهی کشورها تلاش میکنند با برنامه ریزی بهینه و به کارگیری روشهای مناسب، نه تنها به هدفهای اقتصادی خود دست یابند، بلکه آسیبهای محیط زیستی ناشی از رشد اقتصادی را نیز به کمترین برسانند. تحقق این امر بدون اطلاع از چگونگی رابطهی بین فعالیتهای اقتصادی با آلودگی محیط زیست و تاثیرگذاریهای متقابل بین آنها میسر نخواهد بود. در این بررسی، روابط کوتاهمدتو بلندمدت بین مصرف انرژی، انتشار دی اکسید کربن (به عنوان شاخص آلودگی محیط زیستی) با استفاده از داده های سالهای 1353-1390 در ایران با استفاده از روش اقتصادسنجی خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) مورد ارزیابی قرار گرفت. بنابر نتایج این بررسی، وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای تخریب محیط زیست و مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن تایید شد. همچنین، رابطه مثبت و معنیداری در بلندمدت بین متغیرهای انتشار دی اکسید کربن و مصرف انرژی با تخریب محیط زیست به دست آمده است. انتشار دی اکسید کربن تاثیرگذارترین متغیر بر تخریب محیط زیست تشخیص داده شد به طوری که با افزایش یک درصدی در انتشار دی اکسیدکربن، تخریب محیط زیست 2/27 درصد افزایش مییابد. همچنین، ضریب تصحیح خطا نشان داد که 0/53 از شوک وارد شده در کوتاهمدت به سمت رابطه بلندمدت اصلاح میشود. لذا، حدود 2 سال زمان لازم است تا یک نبود تعادل در کوتاهمدت به سمت بلندمدت تعدیل یابد.

انتشار دی اکسید کربن، مصرف انرژی، تخریب محیط زیست، الگوی خود رگرسیونی با وقفه های توزیعی