مهران منتشری - دانش آموخته کارشناس ارشد باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

هنر ایران از آغاز حیات خویش تا دوران اسلامی، دگرگونی های عظیم را شامل گشته است. دوران اسلامی از مهمترین دوره های هنر ایران است که در آن بسیاری از هنرها تحت تاثیر آیین اسلام، دستخوش تحولات و پیشرفتهای چشم گیری گشتند. یکی از این هنرهایی که در دوران ساسانی بسیار مورد توجه قرار گرفت و در دوراناسلامی نیز ادامه یافت، هنر گچبری میباشد که آثار زیادی از آن در قالب تزیینات معماری برجای مانده است. اینهنر در میان هنرهای مختلف قرون اولیه اسلامی، جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان الگو و پیش زمینه ای جهتشاهکارهای گچبری دوره های بعد از خود خصوصا سلجوقیان محسوب می گردد. درباره تاثیرپذیری هنر گچبریدر ابینه قرون اولیه اسلامی ایران از هنر گچبری عصر ساسانی اطلاعات ناچیزی موجود است. بنابراین ضروریاست که در این زمینه با توجه به اهمیت آن در هنر و معماری ایران، تحقیق و پژوهش بیشتری صورت گیرد. دراین پژوهش، از طریق مطالعات و منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی، تاثیر هنر گچبری دوره ساسانیبر تزیینات گچبری قرون اولیه اسلامی(قرن 1 تا 5 هجری) در ایران و خارج ایران و همچنین مضامین نقوشگچبری و شیوه های نقوش گچبری در دوران اولیه اسلامی، بحث می شود.

ایران، دوران ساسانی، قرون اولیه اسلامی، گچبری