احد نژادابراهیمی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
امیرحسین فرشچیان - دانشجوی دکتری تخصصی معماری اسلامی دانشکده معماری
پیمان خوشرخ - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه ایرانمهر قروه

فضای شهری به عنوان یکی از ارکان هویت ساز شهرهای ایرانی در طول سالیان متمادی تحت تاثیر آموزه ها والگوهای فکری وهنری اسلام شکل گرفته و تحت تاثیر نیروهای مختلفی از قبیل زمان-اداری-اقتصادی-سیاسی ونیروی اجتماعی بوده لیکن در عصر حاضر با تغییر وتحول در عرصه ی معماری وشهرسازی فرایند طراحی وخلقفضای شهری به افول گراییده ونقشی معیوب از هویت معماری ایرانی-اسلامی را تبیین می نماید. موضوع اینمقاله بیان چهارچوب نظری فضای شهری و تاثیرات نیروهای موجود در شکل گیری شهر (بانگرش زیباشناختی).این چارچوب مارا در تحلیل و شناخت فضاهای شهری یاری میرساند. بی توجهی به اصول طراحی و عدم تطابقاصول و معیارها با شرایط فرهنگی روزبخشی از مساله این مقاله است. میتوان عنوان نمود که برای دسترسی بهفضای شهری با کیفیت باید امکان تعامل نیروها درحد بیشینه فراهم گردد از سوی دیگر فضای شهر توسعه یافتهوآن را به مثابه عرصه ای عمومی-اجتماعی- فرهنگی و کالبدی معرفی میکند که نه فقط می بایست واجدویژگی های زیبایی شناختی باشد بلکه باید به عنوان فضای شهری بستر حیات مدنی شهر باشد.به این ترتیب فضایشهری نه تنها با فرم بلکه بامحتوایش کامل می گردد.

فضای شهری، مکان، نیروهای اجتماعی وفرهنگی، زیبا شناختی