سیدحسین سید موسوی - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی حسن زاده - دانشجوی دکترای مدرسی معارف اسلامی گرایش مبانی نظری دانشگاه فردوسی مشهد

حدیثی در کتب اهل سنت از لسان نبی مکرم اسلام (ص) به صورت دعا نقل شده که عبارتست از از اللهم انما انا بشر اغضب کما یغضب البشر و ارضی کما یرضی البشر فمن لعنته من احد من امتی فاجعلها له زکاه و رحمته این حدیث با اختلاف هایی در الفاظ مورد پذیرش آنا قرار گرفته است و پایه و اساس برخی از معارف آنها از جمله مبنای مباحث اخلاقی نبی ولی و انسان شناسی آنها را رقم می زند سوال این است که آیا این حدیث به همین صورت از پیامبر (ص) نقل شده است و چنین غضب و رضایتی در پیامبر (ص) وجود دارد یا اینکه بخشی از آن مورد دستبرد جاعلان حدیث با انگیزه های ویژه قرار گرفته است با توجه به صراحت اعلام پیامبر (ص) در خصوص جعل حدیث از طرف دروغ گویان و نسبت داده به ایشان در این مقاله به بررسی این دو صفت پیامبر از دیدگاه این حدیث با روش تحلیل محتوایی و تا حدودی بررسی سندی می پردازیم و آنرا با آیات قرآن و روایات محک می زنیم به نظر می رسد قسمت اول حدیث درست است اما بخش دوم که عبارتست از فمن لعنته من احد من امتی فاجعلها له زکاه و رحمته صحت ندارد و با غرض تطهیر اخلاقی برخی صحابه به پیامبر (ص) نسبت داده شده است

پیامبر،بشر،غضب و خشنودی پیامبر،اخلاق،ابن عربی