حیله شرعی در عقود

از مهمترین موضوعات پرکاربرد در زندگی اجتماعی عقود اسلامی است که دامنه بسیار گستردهای را دارا میباشد. از راه هایی که به عنوان راه برون رفت از موانع قانونی و شرعی در زندگی فردی و اجتماعی مطرح میباشد، حیله های شرعی و غیرشرعی است که استفاده از آن می تواند عقود را تحت تاثیر خود قرار دهد. هدف از این مقاله مصادیق حیله در مبحث عقود میباشد که یکی از مهمترین موضوعات فقهی است و بعد اجتماعی و اقتصادی زندگی انسان راتحت تاثیر قرار میدهد و به بیان نمونه هایی از مصادیق حیله در باب عقود مانندبیع و قرض، خرید و فروش اسکناس، ربای معاملی و قرضی و... بپردازد. روش تحقیق در این مقاله استقرایی تحلیلی است. ابتدا منابع مورد نظر تهیه و پس از مطالعه و فیش برداری، داده ها و مطالب مورد نیاز جمع آوری و سپس با تجزیه و تحلیل یافته ها، دستاوردها و نتایجی حاصل شد. مهمترین دستاوردهای این مقاله: ا. فقیهان شیعه کلیت حیله شرعی را پذیرفته اند اما از آنجا که پیشینه ی روایی آن زیاد نیست میتوان بیان نمود که حیله شرعی نمیتواند در فقه جایگاه مثبتی داشته باشد. ب. برخی حیله های شرعی یا از محرمات الهی محسوب میشوند یا زمینه ساز ارتکاب حرام خواهند شد و مواردی مصداق تقلب نسبت به قانون هستند و یا حیله های شرعی سبب پایمال شدن حقی که در اسلام به رسمیت شناخته شده میگردند، میتوان گفت کاربرد حیله شرعی در احکام اسلامی جایگاهی ندارد و قابل دفاع نخواهد بود.

Keywords:

حیله , حیله شرعی , عقود , مشروع , نامشروع