بررسی نقش پدافند غیرعامل در طرح جامع شهر تهران

طرح جامع شهر تهران، سند راهبردی برای توسعه پایدار و هماهنگ کلان شهر تهران است. در این طرح با توجه به جایگاه و نقش جهانی، ملی و منطقه ای تهران، چشم انداز توسعه این کلان شهر ترسیم شده و راهبردهای تحقق آن زیست محیطی، اجتماعی-اقتصادی و کالبدی در زمینه های مختلف نیز مشخص شده است. پدافند غیرعامل به معنای کاهش آسیب پذیری در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهره گیری از فعالیت های غیرنظامی، فنی و مدیریتی است. در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمان ها، صنایع و حتی مردم عادی میتوانند نقش موثری ایفا کنند. در واقع پدافند غیرعامل مجموعه ای از برنامه ریزی ها، طراحی ها و اقدامات است که باعث کاهش آسیب پذیری درمقابل تهدیدات دشمن میشود. در این پژوهش کاربردی اولا طرح جامع شهر و تاریخچه آن مورد بررسی قرار گرفت؛ ثانیا چیستی دفاع غیرعامل مطرح گردد و تعاریف، اصول و الزامات آن بیان گردید؛ و درنهایت با استخراج معیارها و شاخص های سنجش پدافند غیرعامل و آسیب پذیری شهر، به روش پیمایشی از نمونه آماری کارشناسان آگاه و مسلط به طرح جامع، این طرح با تاکید بر پدافند غیرعامل مورد بررسی و کنکاش قرار گرفت و از طریق آزمون مقایسه میانگین باینومینال و آزمون فریدمن، نقش اصول و اهداف پدافند غیرعامل در این طرح تحلیل گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که درخصوص جمعیت، سازمان فضایی و بخشی از موارد مربوط به ساخت وساز، طرح جامع نیاز به توجه و تمرکز بیش از پیش داشته و در بخشی از قوانین ساخت و ساز نیز به رغم تمرکز کافی شورای عالی شهرسازی و معماری ، جهت پررنگتر شدن نقش پدافند غیرعامل و کاهش آسیب پذیری، بخش هایی از طرح جامع و تفصیلی شهر تهران نیاز به بازنگری و تجدیدنظر دارد

Keywords:

طرح جامع , پدافند غیرعامل , کاهش آسیب پذیری