محمدحسین باقیانی مقدم
سید سعید مظلومی
محمدحسن احرامپوش

هپاتیت که بعنوان یک مشکل عمده بهداشت عمومی درآمده است، بصورت بومی در تمام نقاط دنیا روی میدهد. هپاتیت B یک عفونت حاد عمومی است بیشترین آسیب آن بر کبد وارد، و بعلت ویروس هپاتیت B ایجاد میشود. انتقال آن بصورت معمول از راه غیر روده ای است. بطور کلی بیماری در مناطقی که استاندارد زندگی بالاست از همه کمتر و هر جا که استاندارد های اقتصادی اجتماعی پایین است از همه بیشتر است.این مطالعه نیمه تجربی بوده که هدف آن تعیین میزان کارآیی مدل اعتقاد بهداشتی در آگاهی، نگرش و عملکرد آرایشگران یزد نسبت به بیماری هپاتیت B بوده است. تعداد نمونه 140 نفر مشتمل بر 70 نفر زن و 70 نفر مرد بوده است که تصورت نمونه گیری تصادفی از بین آرایشگران یزد انتخاب شدند. در بین کلیه آرایشگران حدود 24 درصد دارای مدرک دیپلم و بالاتر بودند و تنها 4/8 درصد از آنها بیسواد بودند. سن 24 درصد از آرایشگران زیر 25 سال و 16/4 درصد از آنها دارای سن بالای 45 سال بودند. میزان آگاهی 24 درصد از آرایشگران گروه مورد در مرحله قبل از مداخله زیاد بود که در مرحله پس از مداخله 82/9 درصد آنها دارای آگاهی زیاد بودند و درصدی که دارای آگاهی کم بودند در مرحله پس از مداخله به صفر رسیده بود. میانگین امتیازات آرایشگران گروه مورد قبل از مداخله 9/8 بوده که در مرحله پس از مداخله به 10/61 رسیده است. در صورتیکه میانگین تهدید درک شده آرایشگران گروه شاهد کاهش یافته و از 9/97 به 9 رسیده است. از نتایج حاصل شده مشخص گردید که منابع آرایشگران یکی از مسایلی است که منجر به پیشگیری از بیماری میشود، بطوریکه میانگین منافع درک شده آرایشگران گروه مورد از 6/78 به 8/8 رسید در صورتیکه میانگین منافع درک شده آرایشگران گروه شاهد کاهش یافته و از 6/8 به 6/4 رسیده است که افزایش منابع درک شده گروه مورد تا P<0/0001 از نظر آماری معنی دار است. عملکرد آرایشگران نیز در مرحله بعد از مداخله تغییر نموده بطوریکه 85 درصد گروه مورد در مرحله قبل از مداخله برای هر مشتری یک تیغ بکار می بردند، در صورتیکه پس از مداخله 98/7 درصد برای هر مشتری یک تیغ بکار می بردند.