مصطفی اکبری علایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
جواد رضایی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
یوسف روزبهان - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
علیرضا اشکواری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

روی (Zn) در رشد، ساخت DNA، ساختمان هورمونها و آنزیمها نقش دارد و وجود آن در جیره حیوانات ضروری است. تنظیم الگوهای هضم شکمبه به نحوی باید تغییر یابد که تغذیه نشخوارکنندگان بهتر شود. تامین سطح و شکل شیمیایی مناسب عنصر روی برای عملکرد مناسب شکمبه اهمیتفراوانیدارد. امروزه نانوذرات روی با روشهای مختلف تولید و در صنایع مصرف میشود، اما اطلاعات کافی در مورد تاثیر مصرف نانوذرات در جیره دام وجود ندارد و ضرورت دارد تا نکات مثبت یا منفی آنها مشخص گردد. در پژوهش حاضر، تاثیر مصرف مکمل اکسیدروی و نانواکسید روی بر تجزیه حقیقی سوبسترا، گوارشپذیری و انرژی قابل متابولیسم با روش برونتنی بررسی شد. جیره های آزمایشی شامل -1 جیره پایه فاقد مکمل روی (شاهد)، -2 جیره حاوی مکمل اکسید روی و -3 جیره حاوی مکمل نانواکسید روی بود. انکوباسیون جیره های آزمایشی به مدت 24 و 72 ساعت در ویتنهای گاز تست انجام شد. برای محاسبه سوبسترای تجزیهشده حقیقی (TDS)،پس از انکوباسیون کل محتویات داخل ویتن در بالن تهگرد ریخته شد. سپس، محتویات برای 1 ساعت در محلول شوینده خنثی جوشانده شد. بقایا فیلتر و خشک شد و TDSمحاسبه گردید. گوارشپذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم با روابط ریاضی محاسبه شد. داده هادر قالب طرح کاملا تصادفیتجزیه شد.نتایج نشان داد که میزان TDSتحت تاثیر تیمار قرار نگرفت، اما در زمانهای مختلف انکوباسیون متفاوت بود. گوارش پذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم نیز تحت تاثیر نوع مکمل قرار نداشت و هنگام استفاده از مکمل اکسید روی یا نانو اکسید روی نسبت به جیره شاهد بیشتر نبود. در مجموع، تغذیه مکمل عنصر روی به صورت اکسید روی یا نانواکسید روی هیچ بهبودی را در تجزیه، هضم و انرژی قابل متابولیسم جیره در مقایسه با تیمار شاهد به دنبال نداشت.

انرژی قابل متابولیسم، اکسید روی، سوبسترای تجزیه شده حقیقی، گوارش پذیری ماده آلی، نانو اکسید روی