فرزاد سلحشور - دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه دام، دانشگاه بیرجند
محسن مجتهدی - استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه بیرجند
سیدجواد حسینی واشان - دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه بیرجند،
محمدحسن فتحی نسری - استاد گروه علوم دامی بیرجند

برطبق بررسی های موجود، بیش از 25 درصد غله ی دنیا آلوده به سموم قارچی هستند و اثرات مهلک و مخرب آنها بالاخص آفلاتوکسین (AFB1) B1 بر عملکرد و دستگاه ایمنی حیوانات اثبات شده است، از اینرو استفاده از فناوری های موثر و کارآمد، برای سم زدایی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق از نمونه های مختلف معدنی شامل بنتونیت سدیم و کایولن بومی برای جذب AFB1 استفاده گردید. ابتدا 14 نمونه بنتونیت و 5 نمونه کایولن طبق روش های مرسوم نمونه گیری از معادن استخراج و فرآوری شد، سپس پتانسیل جذب AFB1 توسط هر نمونه در شرایط آزمایشگاهی اندازه گیری شد. این آزمایش بر اساس جذب AFB1 توسط جاذب بود و از سم AFB1 محلولهایی با غلظت 0/5، 2 و 4 میلی گرم بر لیتر (mg/L) تهیه شد. جذب نوری و مقدار AFB1 جذب شده توسط جاذب با استفاده از دستگاه اسپکتوفتومتری نوری در طول موج 365 nm تعیین شد. این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد و تجزیه و تحلیل آماری نتایج به طبق رویه GLM انجام شد و برای مقایسه میانگین ها از آزمون توکی استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد بطور کلی نمونه های بنتونیت جذب بالاتری از نمونه های کایولن داشتند و بیشترین مقدار جذب در هر سه غلظت AFB1، مربوط به نمونه 5 بود که اختلاف معنی داری با سایر نمونه ها داشت. پس از آن نمونه های 7 (نمونه تجاری میلباند) و 8 بالاترین جذب را نشان دادند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که دو نوع بنتونیت فرآوری شده بومی (مگاباند و مایکوباند) در مقایسه با جاذب میلباند، بخوبی آفلاتوکسین را در محلول جذب کرده و حتی مایکوباند (نمونه (5 بهتر از جاذب میلباند عمل نمود.

آفلاتوکسین B1، برون تنی، بنتونیت سدیم، جاذب، کایولن