نصرالله انصاری نژاد - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملارد
طهمورث آقاجانی - استادیار گروه روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
حسن سالارحسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قشم

مطالعه حاضر با هدف تاثیر روش درمان شناختی رفتاری بر باورهای غیرمنطقی و کاهش اضطراب در معتادان انجمن معتادان گمنام در شهر بندرعباس انجام پذیرفته است. جامعه آماری این تحقیق مردان معتاد در حال ترک شهرستان بندرعباس تشکیل می دهند که تعداد آن ها حدود 5000 نفر می باشد. روش نمونه گیری با استفاده از فرمول کوکران می باشد. بنابراین حجم نمونه 357 نفر به دست آمد. با مراجعه محقق و انتخاب نمونه به صورت تصادفی، پرسشنامه های مربوط باورهای غیرمنطقی جونز، پرسشنامه حالت اضطراب آشکار و پنهان اسپیلبرگر و پرسشنامه محقق ساخته پیرامون میزان تاثیر هر یک از جلسات شیوه درمان شناختی رفتاری بین نمونه آماری توزیع و جمع آوری گردید. بر اساس نتایج جدول آزمون کولموگوروف- اسمیرنوف یک نمونه ای، برای بررسی فرضیه های فرعی تحقیق از آزمون های همبستگی اسپیرمن و کندال استفاده می شود. نتایج نشان داد که بین درمان شناختی رفتاری با باورهای غیرمنطقی (r=-0/18) و اضطراب (r=0/23) رابطه منفی برقرار است. همچنین نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری موجب تغییرات در میزان باورهای غیرمنطقی در معتادان انجمن معتادان گمنام است و به طرف منفی (کاهشی) سیر می کند، بدین معنی که درمان شناختی رفتاری با کاهش میزان باورهای غیرمنطقی در معتادان انجمن معتادان گمنام همراه است و بالعکس، که منفی بودن ضرایب آزمون های کندال و اسپیرمن دلیل کاهشی بودن این رابطه است. نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری موجب تغییرات در میزان اضطراب است و به طرف منفی (کاهشی) سیر می کند، بدین معنی که درمان شناختی رفتاری با کاهش اضطراب همراه است و بالعکس، که منفی بودن ضرایب آزمون های کندال و اسپیرمن دلیل کاهشی بودن این رابطه است. نتایج ضریب همبستگی چندگانه حاکی از این بود که 0/533 از واریانس اضطراب بوسیله متغیر پیش بین (درمان شناختی رفتاری) قابل تبیین است و 0/439 از واریانس باورهای غیرمنطقی نیز بوسیله متغیر پیش بین (درمان شناختی رفتاری) قابل تبیین است.

درمان شناختی رفتاری، اضطراب، باورهای غیرمنطقی، انجمن معتادان گمنام