پوریا مرادی - دانشجوی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر
سیدمحمود معینی - استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر

در میان حکومت های متعدد، حکومت صفویه درخشان ترین دوره در معماری و شهرسازی را به خود اختصاص داده است. در این دوران بود که مکتب الهی اصفهان و تفکر تعقلی شیعه ظهور کرد و تاثیر چشمگیری بر معماری و شهرسازی گذاشت که سبب تمایز هنر و معماری دوره صفویه از سایر ادوار تاریخ شد. در بخش نخست به تعریفی مختصر از واژه عقل وتعقل و تاثیر آن بر معماری و شهرسازی می پردازیم. سپس باغ ایرانی اسلامی را به عنوان بهشت روی زمین مورد تحلیل و بررسی قرار می دهیم و وجوه اشتراک میان بهشت و باغ اسلامی را بررسی می کنیم. در بخش دیگر به باغ سازی ایرانی اسلامی و ارتباط آنب ا شهرسازی و ظهور ایده باغ شهر می پردازیم ودر نهایت هویت کالبدی و عناصر تشکیل دهنده باغ شهر اصفهان را به عنوان آرمان شهر مسلمانان تبیین می کنیم. در این مقاله بررسی می شود که چگونه عقاید مذهب شیعه بر باغ سازی دوره صفویه تاثیرگذاشته است و چه ارتباطی میان عناصر سازنده باغ ایرانی اسلامی و عقاید مذهب شیعه برقرار است شیوه انجام این پژوهش که یک پژوهش تاریخی- توصیفی از نوع مطالععه موردی از طریق ابزار کتابخانه ای است. در این نوشتار از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش کیفی و استنباطی است. هدف از این نوشتار بررسی تدثیر باورها و عقاید مذهب شیعه در شکل گیری ایده باغ شهر و منظر سازی دوره صفویه و نیز بررسی عناصر سازنده باغ های ایرانی اسلامی و ارتباط آنها با مفاهیم مذهب شیعه می باشد.

شیعه، صفویه، مکتب اصفهان، باغ شهر، تعقل، اصفهان