بررسی عناصر موثر در شکلگیری معماری پایدار (با رویکرد پایداری اجتماعی) در فضاهای شهری ایران در دوره معاصر (نمونه موردی: فضاهای شهری تهران)

انسان موجود اجتماعی است و از ابتدا در قالب گروه به زندگی پرداخته است. او به برقراری رابطه اجتماعی نیاز دارد و بههمین دلیل موقعیتهایی را فراهم میآورد تا بتواند رابطه اجتماعی را تجربه کند. روابط اجتماعی در فضا اتفاق میافتد.بنابراین فضا، مجموعه ای از روابط اجتماعی میان گروه های خاص و مکان خاص را در برمیگیرد. هر محیط شهریمجموعه ای از ارتباطات متقابل میان عناصر محیطی و مردم است. ارتباطی که از الگوهای معینی پیروی می کنند که اینالگوها باعث شکل گیری معماری پایدار اجتماعی می شود. در شهرهای سنتی ایران، پایداری اجتماعی با کمک ابنیه هایشهری نظیر بازار، مسجد و ... شکل می گرفت. نقطه ضعف این شهرها عدم توجه به گذرها در مقوله ایجاد پایداری اجتماعیبود. بنابراین فرد ایرانی به صورت سنتی، پایداری اجتماعی را در غالب معماری ابنیهی فضاهای شهری جستوجو می کند. باآگاهی از این خواسته ی فرهنگی و شناخت مجموعه اقدامات رخداده بعد از مدرنیته در کالبد شهر تهران که در شهرگذرگاه هایی به سبک و سیاق غربی به وجود آورد که با فرهنگ ایرانی ارتباطی نداشت و نیز توجه به این نکته که ابنیه هایسنتی در قالب نوین بعد از مدرنیته کارایی خود را نداشتند، به بررسی این موضوع میپردازیم که چگونه سنت معماریپایدار ولی این بار در قالبی نوین، به شکل دهی پایداری اجتماعی در فضاهای عمومی شهر تهران بعد از تغییرات مدرنیتهکمک کرد. به بیان دیگر برای تبیین تبعات مدرنیته در معماری پایدار با رویکرد اجتماعی، فضاهای عمومی شهر تهرانمورد مطالعه قرار گرفت. در این نوشتار با کمک تیوری مکان به برقراری گونه ای ارتباط در معماری مکان های شهریبرگرفته از محتوای پایداری اجتماعی از گذشته تاکنون پرداخته شده است. نوشتار حاضر به لحاظ هدف تحقیق، از نوعتحقیقات بنیادی، به لحاظ راهبرد و ماهیت، راهبرد ترکیبی از راهبرد تاریخی- تفسیری و راهبرد کیفی و به لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی تحلیلی است.

Keywords:

معماری پایدار , پایداری اجتماعی , فضاهای شهری , شهر تهران , مدرنیته