محمدنظیر عرفانی - دانش پژوه دکتری قرآن و علم جامعه المصطفی (ع) العالمیه
سیدمحمدعلی عون نقوی - عضو هییت علمی دانشگاه مجازی المصطفی (ع)

فضای مجازی از پدیده های نوظهور عصر حاضر است، که با توجه به ویژگی هاییهمچون جذابیت و تنوع گسترده علاوه بر نفوذ در میان اقشار مختلف جامعه، بهمنبع هویت ساز جدیدی مبدل شده که موجب تعارض ارزشی و بروز آسیب ها وچالش های جدیدی در هویت دینی جوامع گردیده است؛ مقوله ای که می تواند بهتضعیف گرایشات دینی منجر گردد.در این میان، نهادهای دینی به عنوان یکی از ارکان اساسی جوامع در مواجهه باحرکت شتابنده فضای مجازی با فرصت ها و چالش های سهمگینی روبرو هستند؛ ازسویی باید از هنجارهای دینی و ملی خود محافظت نمایند؛ و از سوی دیگر درتعامل با فضای مجازی، از آن برای پیشبرد اهداف دینی و مقابله با ناهنجاری هایضد دینی کمک بگیرند.این در حالی است، که فرصت ها و چالش های نهادهای دینی در فضای مجازیبه طور کامل و دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است؛ لذا در این پژوهش با روشتوصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به بررسی فرصت ها و چالش های نهادهای دینی در فضای مجازی با تاکید بر آموزش پرداخته شده است. برخی چالش هایی که در اثر کم توجهی و ضعف نهادهای دینی در فضای مجازی به وجود آمده است، عبارتند از: مقابله با احکام دینی، از بین رفتن قبحهنجارهای دینی، تاثیر از فرهنگ غرب و بیگانگی فرهنگی، انحرافات جنسی،سست شدن بنیان خانواده، عدم آشنایی مبلغان دینی با فضای مجازی، تسخیر فضایمجازی توسط دین گریزان و شبهات گسترده علیه بنیان های دینی.از جمله فرصت های نهادهای دینی نیز در فضای مجازی می توان به این موارداشاره نمود: تولید محتوای دینی، تبلیغ و اطلاع رسانی مباحث دینی، مقابله با شبهاتو تهدیدات ضد دینی، ایجاد مراکز آموزش مجازی، آموزش متخصصان دینی درحوزه فضای مجازی، کاهش هزینه، سرعت و یکسان سازی اطلاعات.

نهادهای دینی، آموزش، فضای مجازی، فرصت ها و چالش ها