محمد نوروزی نژاد - دانشپژوه کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه پیام نور، واحد تهران جنوب

با ورود رایانه به زندگی انسانها و به موازات آن گسترش شبکه اینترنت، بسیاری از تعاریف و خدمات تغییر یافته، و یابه سمت تحول بنیادی در حرکت است، که هر روزه تاثیرات این دگرگونی ها در زندگی روزمره انسانی بیشتر نمایانمی گردد؛ این جهان مجازی که پدیده هزاره سوم تمدن بشری نامیده می شود، دستاورد کم نظیری برای جوامع امروزی -اعم از شبکه های اطلاع رسانی، فروشگاه ها و بنگاه های بزرگ اقتصادی، موتورهای پر قدرت جستجوی اطلاعات،موسسات و انجمن های مجازی- به ارمغان آورده است. یکی دیگر از بزرگترین دستاوردهای این عصر، یادگیری الکترونیکی است؛ چه اینکه عصر کنونی را باید تلفیقی ازارتباطات و اطلاعات دانست؛ عصری که بشر در آن بیش از گذشته خود را نیازمند داشتن اطلاعات و برقراری ارتباط برایکسب اطلاعات مورد نیاز می داند.امروزه با در اختیار داشتن فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی مختلف و پیشرفته، امکان برقراری ارتباط و تبادل سریع اطلاعات بیش ازپیش میسر گردیده است؛ به نحوی که افراد در هر کجا باشند، می توانند آخرین اطلاعات مورد نیاز خود را در هر زمینه ای دریافت کنند.این پژوهش مطالعه ای مروری است، که با استفاده از منابع متعدد در زمینه آموزش و یادگیری الکترونیکی با جستجوی- کتابخانه ای و اینترنتی و با استفاده از کلمات کلیدی یادگیری الکترونیکی، خودیادگیری و یادگیری گروهی از سال 2010تا 2016 میلادی انجام شده است. در این پژوهش تلاش شده است پس از ارایه تعریفی جامع از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی مسیله یادگیری الکترونیک،آموزش مجازی، آموزش از راه دور و نقش فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در این آموزش را مورد بررسی قرار داده، وبا تاکید بر آموزش سیستمی، انواع آموزش و یادگیری را به صورت مجازی معرفی کند.نتایج پژوهش نشان داد بیشترین تاثیر پدید آمدن فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بر محیط های آموزشی بوده است؛همچنین کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش باعث شده است محیط های آموزشی به سوی مجازی شدن سوقپیدا نمایند، که این امر سبب میشود تا ارتباطات افراد به منظور آموزش و گسترش دانش به گونه ای فزاینده از طریق رایانهامکان پذیر شود.از طرف دیگر، با ظهور وگسترش اینترنت این رسانه به عنوان مکملی جهت تامین نیازهای اطلاعاتی و آموزشی مورداستفاده قرار گرفته است. فراهم کردن تارنماهای اینترنتی و پایگاه های اطلاعاتی دانشگاه ها را به یک محیط مجازی ودیجیتالی جهت تبادل اطلاعات تبدیل کرده است، که نقش آموزشی آن بیش از پیش در این محیط نمایان است.

خانواده، تعلیم و تربیت، واقعیت مجازی، یادگیری الکترونیک