بررسی اثر تنش شوری و ریزجانداران خاکزی بر تجمع عناصر معدنی در گیاه دارویی اسفرزه

به منظور بررسی اثر تنش شوری و میکروارگانیسم های خاکزی بر تجمع عناصر معدنی در گیاه دارویی اسفرزه ( Plantago ovata Forsk. ) آزمایشی در سال 1393 به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند انجام گرفت. عامل اول سه سطح شوری شامل 5 / 2 ، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر ( از منبع کلرید و سولفات سدیم، کلسیم و منیزیم )، عامل دوم قارچ میکوریزا آربوسکولار شامل عدم کاربرد قارچ و گونه های Funneliformis mosseae ، Rhizophagus intraradices و Glomus fasciculatum و عامل سوم باکتری حل کننده فسفات معدنی شامل دو سطح عدم کاربرد و کاربرد باکتری Pseudomonas fluorescens بود که در آزمایشگاه بیولوژی خاک دانشگاه تهران تهیه شد. افزایش شوری موجب کاهش جذب پتاسیم و افزایش جذب سدیم به گیاه شد. بیشترین میزان پتاسیم گیاه در ترکیب تیماری شوری 5 / 2 دسی زیمنس بر متر + قارچ میکوریزا آربوسکولار Funneliformis mosseae به میزان 7 / 48 میلی گرم بر گرم وزن خشک حاصل شد. از آنجا که جذب عناصر سدیم و پتاسیم در خاک به صورت رقابتی انجام می گیرد نتایج نشان داد کاربرد میکروارگانیسم های خاکزی می تواند با افزایش فراهمی و سطح جذب پتاسیم و کاهش جذب سدیم بخشی از اثرات منفی تنش شوری را جبران نماید.

Keywords:

قارچ میکوریزا آربوسکولار , باکتری حل کننده فسفات معدنی , عناصر پر مصرف , شورورزی