سیاست گذاری نیولیبرال و نابرابری منطقه ای در ایران

در این مقاله سعی شده است تاثیر سیاست گذاری اجتماعی بر نابرابری منطقه ای در ایران بررسی شود. این بررسی بر اساس نگاه تاریخی به سیاست گذاری انجام و بر این مبنا سه دورهی سیاست گذاری اجتماعی در ایران از همدیگر تفکیک شده است: دوره ی نخست سال های 1357 تا 1360 است. در این دوره، دولت های کم اقتدار و کوتاه عمر بر سر کار آمده اند. با توجه به ضعف دولت ها نمیتوان از سیاست گذاری اجتماعی در این دوره یاد کرد. از سال 1360 تا 1368 دورهی دوم سیاستگذاری اجتماعی آغاز میشود. در این دوره – که تقریبا با آغاز جنگ هشت ساله- همزمان است، سیاست گذاری اجتماعی رویکردی چپ و توزیعی به خود میگیرد -و به سبب نبود امکان تولید و نیاز کشور- این امر بیشتر جنبه ی توزیع و تهیه ی اقلام غذایی برای همه ی جمعیت کشور را مییابد. از سال 1368 تا به امروز –با پایان جنگ هشت ساله-سیاست گذاری اجتماعی در چرخشی آشکار در جهت محدود و خصوصی شدن حرکت میکند که اصطلاحا به آن نیولیبرالیسم اطلاق میشود. این دوره همراه است با خصوصی شدن بسیاری از خدمات اجتماعی – مانند آموزش- احیای ساختار برنامه ریزی و تشدید نابرابری در کشور. از سال 1368 تا به امروز با افت و خیزهایی این حالت برقرار بوده است. استدلال کلی این مقاله بر این پایه بنا قرار گرفته که آغاز و استمرار این شکل از سیاست گذاری اجتماعی – به مانند دیگر کشورهای جهان که این نوع از سیاستگذاری اجتماعی در آن پیاده شده-موجب ایجاد اشکالی از نابرابری گردیده است. دو شکل بارز این نابرابری یکی نابرابری اقتصادی میان دهک های درآمدی است و دیگری نابرابری میان مناطق – به ویژه نابرابری مرکز و پیرامون. در این مقاله سعی میشود بر اساس داده های آماری، سیاست گذاری نیولیبرال و نیز نابرابری منطقه ای نشان داده شده و مورد واکاوی قرار گیرد.

Keywords:

سیاست گذاری اجتماعی , نیولیبرالیسم , نابرابری منطقه ای , دوره ی جمهوری اسلامی