گسست تاریخی مرز و مواجهات استعماری جامعه شناسی تاریخی پیدایش مرزهای سیاسی فرهنگی در ایران معاصر

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 766

This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

CSCB01_021

تاریخ نمایه سازی: 11 شهریور 1397

Abstract:

از قرن نوزدهم به بعد و در بستر مناسبات سیاسی اقتصادی- بین المللی و تغییرات اجتماعی داخلی در ایران مدرن، مفهوم و مابه ازای ژیوپولتیک سرحدات به مرز تغییر و استحاله یافت. تبین سازوکارهای این تغییرات که در هییت یک گسست تاریخی به منصه ی ظهور رسید و منجر به شکلگیری مرزهای سیاسی-فرهنگی موجود در ایران معاصر گردید، هدف مقالهی حاضر است. مدعای پژوهش این است که بدون درنظر گرفتن این مناسبات اقتصادی-سیاسی نمیتوان به منطق و پیامدهای ناشی از این گسست تاریخی پیبرد. این امر به معنی رد تحلیل هایی است که با دستاویز قرار دادن منطق درونی جامعه و سازوکارهای داخلی تغییرات اجتماعی و برکشیدن آنها تا حد امری نظری به مدرنیته در ایران و مظاهر آن میپردازند. به لحاظ نظری، منظور از مناسبات بین المللی و تغییرات اجتماعی داخلی، پیوند و رابطه ی دیالکتیکی بین گسست تاریخی مذکور و مواجهات استعماری در خاورمیانه و بویژه ایران معاصر در فرم نوعی مدرنیته در جوامع غیرغربی است که عموما به مدرنیته ی استعماری مرسوم گشته است. مواجهات استعماری به مثابه ی بعد بین المللی، زمینه های شکاف سیاسی-اقتصادیای را فراهم نمود که تغییرات اجتماعیای همچون برنامه های اصلاحات، انقلاب مشروطه و متعاقبا برآمدن دولت-ملت پسااستعماری ایران، پاسخ هایی سیاسی-اجتماعی به این مواجهه استعماری بود که از خلال آنها گسستی تاریخی در مفهوم مرز رخ داد. نتایج تحلیل ها نشان میدهد که پیدایش مرزهای سیاسی-فرهنگی در ایران معاصر ناشی از پیوند میان مناسبات بین المللی و پاسخهای سیاسی داخلی است که هم مشروط بر بعد بین المللی و آنتاگویسمن استعماری است و هم اینکه بعضا منجر به بازتولید اشکال خاصی از این نوع آنتاگونیسم سیاسی گردید. سرآخر اینکه، با لحاظ نمودن رابطه ی دیالکتیکی میان مواجهه استعماری و پاسخهای سیاسی داخلی اصلاحات، انقلاب مشروطه و دولت-ملت پسااستعماری میتوان اذعان نمود که باید گسست تاریخی از مفهوم سرحدات به مفهوم مرز و تعابیرهای نظامی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی آن باید درون صورت بندی مذکور مورد تحلیل قرار داد.

Authors

آرمان اکبری

کارشناسی ارشد تاریخ،

جهانگیر محمودی

کارشناسی ارشد جامعه شناسی،