انور محمدی - دانشجوی دکترای جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه تهران.
جمیل مفاخری - دانشجوی دکترای جامعه شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه تهران.
سعدیه صالحی - دانشجوی انسان شناسی دانشگاه تهران.

زبان شناسی زیست محیطی به مطالعه رابطه میان زبان و محیطزیست میپردازد. از طریق زبان است که به لحاظ ذهنی جهان طبیعت به اشیاء یا منابعی صرف برای تصرف انسان ها تقلیل می یابد، و از طریق زبان است که افراد به این ترغیب میشوند که به نظام های حمایت کننده زندگی احترام گذاشته و از آنها مراقبت کنند. بنابراین، به بیان ساده، زبانشناسی زیستمحیطی عبارت است از نقد اشکالی از زبان که به تخریب محیط زیست دامن میزنند، و کمک به جستجوی اشکال جدیدی از زبان که افراد را به حفاظت از جهان طبیعت ترغیب میکنند. مقاله حاضر با رویکردی زبان شناختی زیست محیطی و استفاده از ابزارهای مفهومی لاکلاو و موف به تجزیه و تحلیل چگونگی بازنمایی رودخانه سیروان در دو گفتمان آرکادی و نوسازی میپردازد. نتایج تحقیق نشان میدهد که محیطزیست و به طور خاص رودخانه سیروان طی سالیان دراز و قرنها، در زبان مردمان ساکنان پیرامون آن و حتی جمعیت دور از آن، در قامت گفتمانی ظاهر شده که برای آن ارزش قایل بوده و برایندش شکل گیری زبانی فرهنگی در امتداد مسیر طولانی خود فراتر از مرزها بوده است. اما گفتمان نوسازی بدون توجه به فرهنگ و زیستجهان مردم بومی اقدام به تخریب این رودخانه بر مبنای مرزهای سیاسی و اقتصادی، با هدف اقتصادی صرف نموده است، که این امر پیامدهای ناگواری به لحاظ فرهنگی و زیستمحیطی در پی خواهد داشت.

زبان شناسی زیست محیطی، گفتمان های زیست محیطی، نوسازی، آرکادی، رودخانه سیروان