حمیدرضا قربانی - استادیار دانشگاه بیرجند دانشکدهه نر
قاسم اکبرپور - دانشجوی کارشناسی باستان شناسی دانشگاه بیرجند
علی مدنیان محمدی - دانشجوی کارشناسی باستان شناسی دانشگاه بیرجند

سفال رنگارنگ (polychrome) برای اولین بار از طبقه VIمحوطه باستانی هفتوان تپه که معرف دوره زمانی حدود 1500 تا 1900ق.م است بدست آمد ، با تاکید بر بومی بودن منشاء آن از آن به عنوان سفال ارومیه یاد شده است . این نوع سفال که از اواخر عصر مفرغ رواج یافته بود تا اوایل عصر آهن ساخت و استفاده از آن ادامه داشته است تا اینکه در اوایل عصر آهن به تدریج منسوخ شده است لذا نگارنده کوشیده است تا در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی اهمیت سفال رنگارنگ در شناخت دوره مفرغ متاخر به عنوان یک عنصر بومی حوضه دریاچه ارومیه و همچنین به عنوان حلقه اتصال عصر مفرغ وعصر آهن نشان دهد نتایج تحقیق حاکی از آن است که این نوع سفال از حفاری های انجام شده در سایر محوطه های حوضه دریاچه ارومیه مانند دینخواه تپه ، گوی تپه ، تپه حسنلو ،کردلر تپه و اوزرلیک تپه در جمهوری آذربایجان بدست آمده است و همچنین این سفال به عنوان حلقه اتصال عصر مفرغ وعصر آهن تصویری واضح از فرهنگ شمال غرب ایران در دوره های یاد شده نشان می دهد و در کنار سایر عناصر فرهنگی این دوره از اهمیت بالایی برخوردار است . این نوع سفال در طرح ها و اندازه های مختلف ساخته شده است و با نقوش بسیار زیبای هندسی ،نقوش پرندگان ، نقوش حیوانات و گاهی بانقوش ترکیبی تزیین شده اند و برای مصارف مختلف بکار برده شده اند

سفال رنگارنگ ، هفتوان تپه ، عصر مفرغ، حوضه دریاچه ارومیه ، سفال ارومیه