گاو در نگاره های روایی پیش از اسلام

نقش مایه گاو در آثار مختلف ایران باستان چه به صورت منفرد و چه به صورت موجودی ترکیبی بسیار مشاهده می شود و با توجه به دوره، محل قرارگیری و شکل، مفاهیم متفاوتی را در عصر خود ایفا کرده است. این نقوش به شکل روایت یک داستان بر آثار هنری مختلفی از کهن ترین تمدن (جیرفت) تا اواخر دوره ساسانی و حمله ی اعراب ظهور پیدا کرده اند. نقش گاو بالدار در مفاهیم متعدد( تقدس، قدرت، باروری و حاصل خیزی و...) در آثار هنری ایران باستان دیده می شود. برخی نقوش آثار ایران باستان، بیانگر روایتی اساطیری، دینی، آیینی و... می باشد. بررسی این نگاره و تطبیق با نوشته های دینی اساطیری افزون بر فهم بیشتر آن متون، از نکات مبهم نگاره ها راز گشایی می کند. نگاره های گاو در میان این آثار بر جای مانده، بسامد بسیاری دارد. گاو به عنوان حیوانی که در فرهنگ جهان باستان به شکل عمومی و ایران باستان به گونه ای خاص، جایگاه خاصی دارد. این حیوان، گاو، در نگاره های روایی ایران باستان، یا در مرکز داستان قرار دارد یا از شخصیت های مهم آن روایت به شمار می آید. این حضور پرنگ در نگاره های روایی، افزون بر اهمیت گاو در نگاره تمدن های باستانی اقوام فلات ایران، بیانگر خموشیکاری های گوناگون گاو از خدا تا نگهبان را نشان می دهد.

Keywords:

نگاره های روایی , گاو , ایران باستان , اسطوره