فرشته ناصری - استادیار دانشگاه آزاد واحد یادگار امام ( ره )- شهر ری

گستره جغرافیایی زبان و ادبیات فارسی در بردارنده نام نویسندگان و شاعران متعددی است که هر یک از سیستم های گوناگون انحا با یک عدد بی نظیر: مبانی حماسی، عرفانی، غنایی و تعلیمی و....داد سخن رانده و نقش مهمی را در بیان افکار و اندیشه های درونی خویش ایفا نموده اند. در این میان شاعر پرآوازه عرصه عرفان و فلسفه اقبال لاهوری به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران دنیای اسلام با برخورداری از افکار و اندیشه های فلسفی و اجتماعی فرهنگ اسلامی، سهم خوبی را در بیان مبانی خداشناسی و خودشناسی به خود اختصاص داده است. از این رو در پژوهش حاضر بر آن شدیم که ضمن بیان مباحثی در راستای سفسطه، عرفان و عناصر و مضامین یک شهر آرمانی و مبانی نظری هر یک به بیان مولفه های درونی شعر اقبال لاهوری به عنوان یکی از شاخص ترین شاعران دنیای اسلام بپردازیم. بر این اساس ضرورت اصلی پژوهش در مقاله حاضر نبیین اندیشه های فلسفی اقبال لاهوری با تکیه بر مبانی نظری وی در آرمان شهر است. بنابراین مسیله اصلی در پژوهش حاضر آن است که دریابیم که این در بیان اندیشه های درونی سخن خویش از چه تمهیداتی بهره جسته و کلام او تا چه حد توانسته با بهره گیری از روابط و مناسبات کلامی مطلوب در جهت توصیف شاخصه های یک آرمان شهر حقیقی توفیق یابد و مرزها را در نوردد.بر این اساس در پژوهش حاضر پس از یک مباحث مقدماتی پیرامون موضوع مورد نظر، به بیان مباحثی در خصوص ویژگی های آرمانی شهر مطلوب اقبال لاهوری که شالوده اصلی این پژوهش بر آن بنا گردیده خواهیم پرداخت.

اقبال لاهوری، آرمان شهر، خودشناسی، خداشناسی، عرفان، فلسفه، ادبیات فارسی