بهنام جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خانواده ، دانشگاه شهید بهشتی تهران ، ایران

یکی از موضوعات مهم حقوق جزا مساله مسیولیت کیفری بزهکار است. مسیولیت فی ما بین جرم و مجازات قرار گرفته است. در قوانین کیفری ایران به ویژه قانون مجازات اسلامی ملاک سن رشد کیفری رسیدن به بلوغ شرعی تعیین شده است. براساس قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 سن بلوغ در دختران 9 سال تمام و پسران15 سال تمام قمری است. سن مسیولیت کیفری در قوانین کشورهای مختلف متفاوت است. در قانون مجازات اسلامی 1392 اطفال در صورت ارتکاب جرم فاقد مسیولیت کیفری می باشند به عبارت دیگر صغر یکی از عوامل رافع مسیولیت کیفری است. درست است که قانون به این دسته از مجرمین ، همواره با دید حمایتی می نگرد ودرصدد کاهش مجازات درمورد آنان است ، رها کردن آن ها و بی توجهی به نتایج زیانبار رفتارآن ها ، آثار سویی ، هم برای خود آن ها و همچنین جامعه خواهد داشت. ازهمین روی، قانون مجازات اسلامی در خصوص مسیولیت کیفری اطفال ونوجوانان مقررات خاص و ویژه ای همچون در نظرگرفتن مرجع خاص جهت رسیدگی به جرایم آن ها با رعایت تشریفات مقرر و نیز اعمال مجازات های ویژه ای وضع کرده است. در قوانین بیشتر کشورها از جمله ایران ، به اعمال اقدامات تامینی وتربیتی در قبال این دسته از بزهکاران تاکید شده است. اقدامات تامینی و تربیتی به عنوان تدابیر ضروری برای جلوگیری از تکرار جرم گاه در کنار و گاه قبل و یا بعد از اعمال مجازات ها تلاش در اصلاح و بازسازی بزهکاران دارد. در این نوشتار به بررسی مسیولیت کیفری اطفال و نوجوانان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 پرداخته شده است.

اطفال ونوجوانان، مسیولیت کیفری، قانون مجازات اسلامی، اقدامات تامینی و تربیتی