مهرنوش ابوذری - دانش آموخته دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران- مدرس دانشگاه و وکیل دادگستری
شاهرخ صحرایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق بشر دانشگاه تهران- وکیل دادگستری

شاید در چند دهه گذشته ذهنیت والدین و اولیاء قانونی نسبت به تادیب و تنبیه کودک در آزار جسمانی و کتک زدن متجلی می گردید و البته مقنن نیز در ایجاد این ذهنیت بی تقصیر نبود ، زیرا با تدوین مواد 1178 قانون مدنی و بند ت ماده 158 قانون مجازات اسلامی ، حقی را برای والدین ایجاد نمود و با تقریر صرف حدود متعارف تنبیه در پایان مواد به نوعی اقناع وجدانی را در تصور خویش فراهم نمود. فارغ از تعارض این مواد با قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 1381 ، موضوعی که قابل تامل می باشد، همان حدود متعارف تحویز شده در تنبیه و تادیب کودکان است که با توجه به تنوع فرهنگی، اجتماعی ، تربیتی و حتی طبقه های اجتماعی و قوت این آزارها در مناطق فقیرنشین و سطوح پایین اجتماعی و ...، مرز میان تنبیه و آزار کودکان بسیار ظریف می باشد. از سوی دیگر، شیوه های نوین تربیتی، توسل به تنبیه بدنی را در تادیب کودک مردود و حتی مضر و خطرناک می داند و فراتر از آن حتی موضوع حبس کودک ، محروم نمودن از بازی یا سرگرمی مورد توجه کودک، بی توجهی و صحبت نکردن والدین با کودک و ... را به عنوان عوامل خطرناک برای رشد و تربیت کودک می شناسد. با این تفاصیل و با توجه به رویکردهای علمی و فرهنگی نوین در تربیت کودک، ابهامات فراوانی ایجاد می گردد: آیا امروزه، تنبیه بدنی کودک از موارد کودک آزاری است برخوردهای تاثیرگذار بر روح و روان کودک به قصد تادیب، مصداق کودک آزاری است در شرایط بدیع تکلیف تربیت با تنبیه کودک طبق ماده 158 قانون مجازات اسلامی، تعارض آن با قانون حمایت از کودکان و سایر قوانین حمایتی داخلی و بین المللی در حوزه کودکان، چگونه است آیا مورد مشول مواد 2 و 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان است در این پژوهش، سعی شده است به خلاهای موجود در نظام حقوقی و اجرایی با بررسی قوانین موجود و پرونده ها و رویه قضایی موجود پرداخته شده تا پیشنهادهایی جهت رفع موارد قانونی موجهه کودک آزاری ارایه و پیشنهاد گردد.

کودک آزاری، قانون مجازات اسلامی، تادیب، تعذیب، متعارف