ارزیابی قابلیت اطمینان انسان در چهارچوب HSE با استفاده از روش MERMOS (مطالعه موردی: واحد بازیافت زباله کهریزک تهران )

مطالعات انجام شده در زمینه حوادث صنعتی نشان داده است که عامل انسانی مهمترین و اصلی ترین نقش را در بروز حوادث دارد. نقش خطاهای انسانی در بروز حوادث بسیار آشکار بوده و از طرف دیگر نتایج فاجعه بار ناشی از عدم بررسی خطای انسانی در هنگام محاسبه ریسک، کاملا اثبات شده است. در این مطالعه خطاهای انسانی قابل رخداد در یکی از واحدهای تفکیک زباله شهرتهران در منطقه ی کهریزک، با استفاده از تکنیک MERMOS شناسایی و سناریوهایی در این رابطه نگاشته شد. این تکنیک جزء متدهای نسل دوم ارزیابی قابلیت اطمینان می باشد و توجه ویژه ای به عوامل تاثیرگذار بر عملکرد فرد دارد و در واقع به بررسی شرایط خطاخیزی که احتمال رخداد خطای انسانی را افزایش می دهد می پردازد. سپس احتمال رخداد هریک از سناریو ها، احتمال رخداد عناصر خطا و همچنین احتمال عملکرد صحیح نیروهای پشتیبان در هنگام بروز خطا و به تبع آن بروز حادثه، توسط سوابق موجود و همچنین نظرخواهی از نخبگان در غالب روش های اجرایی نگاشته شده طبق روش MERMOS محاسبه گردید. در نهایت با وارد کردن احتمال رخداد سناریوهای مختلف در مدل ارزیابی ریسک احتمالی (PRA)، احتمال کلی رویداد نقص انسان (HFE) برای هر سناریو محاسبه گردید. با توجه به نتایج احتمال خطای انسانی در سناریوهای رویدادهای اصلی مورد بررسی، در شغل کارگر تفکیک پسماند، سناریوی فرورفتن جسم تیز به دست، قطع عضو و سقوط از ارتفاع بیشترین احتمال خطای انسانی را به خود اختصاص داده اند. همچنین در شغل راننده لودر، سناریوی سقوط از ارتفاع و سقوط بار در هنگام جابجایی و در شغل اپراتور اتاق کنترل سناریوهای عدم قطع سیستم در زمان صحیح و راه اندازی سیستم در زمان اشتباه بیشترین احتمال خطای انسانی را به خود اختصاص داده اند. این بدین معنی است که چنین رویدادهایی به دلیل عوامل انسانی و خطاهای فردی پیش آمده، بالاتر می باشد لذا تمرکز بر این موارد می تواند نتیجه بهتری به همراه داشته باشند

Keywords:

خطاهای انسانی , MERMOS , ارزیابی ایمنی , قابلیت اطمینان