آذین ابطحی - کارشناس ارشد مهندسی علوم خاک و آب و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه
مهران هودجی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)

این پژوهش گلخانه ای با هدف بررسی تاثیرکاربرد سطوح مختلف دو پسماند آلی بر غلظت عنصر (مس) در دو خاک آهکی با بافتهای لومی رسی ولومی شنی و قابلیت جذب این عناصر به وسیله گیاه ذرت (رقم 704 ) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل: تیمار شاهد(بدون پسماند)، لجن فاضلاب، کودگاوی در سطوح 25 و 50 مگاگرم در هکتار در گلدانهای پلاستیکی (با ظرفیت تقریبی 5 کیلوگرم) مورد استفاده قرارگرفتند. نتایج آزمایشات همچنین بیانگر تاثیر مثبت و معنیدار تیمار پسماند لجن فاضلاب برغلظت و شاخص جذب و ضریب جابه جایی عنصر مس در دو خاک و عملکرد گیاه ذرت بود. با افزایش سطح پسماند لجن فاضلاب ( 50 مگاگرم در هکتار) عملکرد گیاه ذرت به صورت معنیداری در سطح 1 درصد افزایش یافت. همچنین نتایج تجزیه گیاه نیز نشان داد که مصرف لجن فاضلاب اثر معن داری بر غلظت عنصر مس در اندام هوایی و ریشه گیاه داشت. برهمکنش میان فلزات سنگین با مواد آلی از جمله عوامل مهم در زیست فراهمی این عناصر برای گیاهان است. کاربرد لجن فاضلاب در مقادیر زیاد، عامل مهمی است در اراضی کشاورزی که موجب تجمع فلزات در خاک شده که نهایتا امکان جذب این عناصر توسط گیاه را افزایش و آلودگی خاکهای تحت تیمار را در پی خواهد داشت.

لجن فاضلاب، کودگاوی، فلزات سنگین، روی، مس، آلودگی خاک، گیاه ذرت