جواد لطف اله پورهشترودی
عیسی عابدینی

تاکید قرآن بر احسان، نیکوکاری، انفاق و دیگر رفتارهای پسندیده و معروف به عنوان حقوق و تکالیف شهروندی و تاکید بر عوامل اتحاد است؛ زیرا افرادی که در حق دیگری نیکی می کنند و از مال و جان خویش می گذرند و به نیازمندان و مستمندان کمک میکنند، بستر و زمینه مناسبی برای اتحاد و همدلی فراهم میسازند. آشنایی با حقوق شهروندی در یک نظام اجتماعی میتواند به زمینه احساس مشترک میان اعضای آن جامعه به عنوان شهروند متمدن و مترقی تبدیل شود و اعضای یک کشور یا دولت ملی از هویت های متفاوت و گاه منطبق با یکدیگر را، بر اساس تعهد آزادانه افراد جامعه، اصول مدنی و ارزشهای مردم سالارانه شکل دهد. در کنار هویتهای دینی، نژادی و قومی متنوع، هویت مشترک و فراگیر مدنی را محور و اساس ارتباط آزادانه و مفاهمه ای شهروندان قرار داده و شهروندان یک نظام سیاسی را به یکدیگر پیوند دهد. چراکه آشنایی با حقوق شهروندی موجب تعامل مثبت و سازنده، تقویت همگرایی های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بیشتر در عرصه ملی و بین المللی گردد. هدف این نوشته توجه به حقوق و تکالیف شهروندی از نگاه قرآنی می باشد که نمونه های از آن در آیات و روایات بیان شده است.

نگاه قرآنی، حقوق شهروندی، تکالیف شهروندی و هویت های دینی