عباس ملکی - استاد یار، گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی، لرستان، ایران
عطیه نوری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی، لرستان، ایران
علی حیدرنصرالهی - استاد یار، گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی، لرستان، ایران

با توجه به افزایش استفاده از سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک و کاهش روز افزون منابع آب بالابودن راندمان سیستم ها تاثیر بسزایی در استفاده بهینه از منابع آب دارد یکی از عواملی که سبب کاهش راندمان کاربرد آب درسیستم های آبیاری میگردد تلفات ناشی از تبخیر و بادبردگی است. در این راستا تهیه مدلی برای هر منطقه جهت تخمینتلفات تبخیر و باد ضروریست. هدف از این تحقیق ارایه مدلی برای دشت فراهان با استفاده از پارامترهای اقلیمی در دسترسمی باشد. در سه مزرعه در دشت فراهان تلفات تبخیر و باد برای زمانهای مختلف در فصول تابستان و بهار با سه تکرار انجامشد و پارامترهای جوی سرعت وزش باد، رطوبت نسبی، کمترین و بیشترین درجه حرارت و درجه حرارت در زمان آزمایشاندازه گیری شد توسط نرم افزار Mινιτσβ و رگرسیون چند متغیره سه مدل برای سه مزرعه با استفاده از پارامترهای مذکورارایه گردید. نتایج نشان داد بیشترین مقدار تلفات تبخیر و بادبردگی 20/2 درصد در زمان عصر و کمترین مقدار آن 3 درصد درزمان صبح می باشد. استفاده از سیستم های بارانی در دشت فراهان در زمان صبح از کمترین مقدار تلفات تبخیر و باد برخورداراست شرایط مزرعه از جمله نوع آبپاش، مکان قرارگیری بادگیرها و ارتفاع رایزر و زمان آبیاری در مقدار کاهش تلفات تاثیرگذارمی باشد.

آبیاری بارانی، تلفات تبخیر و باد، دشت فراهان، رگرسیون چند متغیره