پهنه بندی پتانسیل آب زیرزمینی حوضه آبریز دشت اردبیل با استفاده از GIS و MCDM

مردم ایران از زمان های قدیم با حفر قنات و چاه های دستی به تامین آب موردنیاز خود می پرداختند و مقدار برداشتمناسب با ظرفیت آبخوان بود؛ اما ازیک طرف، با ورود فناوری بهره برداری از آب های زیرزمینی از طریق موتور و از طرف دیگر بهدلیل ویژگی خوب آب های زیرزمینی مانند کیفیت خوب، سرمایه گذاری اولیه کمتر و شیرین بودن استحصال آب های زیرزمینیروزبه روز افزایش یافت. در بسیاری از مناطق ایران، آب های زیرزمینی نقش اول را در آبیاری اراضی ایفا می کند تا جایی که 92 درصد کشاورزی با روش آبیاری با آب های زیرزمینی صورت می گیرد . میزان برداشت از ذخیره آبخوان طبیعی هرروز افزایشیافت تا جایی که منجر به افت شدید آب های زیرزمینی در اغلب دشت های کشور شده است. به طور میانگین سالانه بیش از 5 میلیارد مترمکعب ازمنابع آب زیرزمینی کشور اضافه برداشت انجام می شود. در این مطالعه سعی شده است با استفاده ازسیستماطلاعات جغرافیایی (GIS) و سیستم تصمیم گیری چند معیاره پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی در منطقه حوضه آبریز اردبیلانجام گیرد. از تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) و فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) برای تعیین وزن لایه های مختلف وطبقه بندی آنها برای شناسایی منطقه بالقوه برداشت آبهای زیرزمینی استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشانگر تاثیرعوامل انسانی از جمله تغییر کاربری ها و افزایش برداشت به دلیل توسعه و افزایش زمین های کشاورزی آبی بر کاهش منابعآب زیرزمینی می باشد.

Keywords:

پتانسیل آب زیرزمینی , تصمیم گیری چند معیاره , سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) , فرآیندتحلیل شبکه